Wymagania dotyczące budowy masztów telefonii komórkowej
zawarte są w następujących przepisach prawa sanitarnego
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA1)
z dnia 30 października 2003 r.
w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych
w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów
(Dz. U. z dnia 14 listopada 2003 r.)
Dziennik Ustaw z 2003 r. Nr 192 poz. 1883
Na podstawie art. 122 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.2)) zarządza się,
co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych
w środowisku, zróżnicowane dla:
a) terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
b) miejsc dostępnych dla ludności;
2) zakresy częstotliwości pól elektromagnetycznych,
dla których określa się parametry fizyczne charakteryzujące oddziaływanie
pól elektromagnetycznych na środowisko;
3) metody sprawdzania dotrzymania dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych, o których mowa w pkt 1;
4) metody wyznaczania dotrzymania dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych, o których mowa w pkt 1.
§ 2. Zróżnicowane dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych
określa załącznik nr 1 do rozporządzenia, z tym że:
1) dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych,
o których mowa w § 1 pkt 1 lit. a, charakteryzowane przez dopuszczalne
wartości parametrów fizycznych dla terenów przeznaczonych pod zabudowę
mieszkaniową, ustalone są w kolumnie 2 i 3 tabeli 1 załącznika nr 1 do
rozporządzenia; zakres częstotliwości pól elektromagnetycznych, dla których
określa się parametry fizyczne charakteryzujące oddziaływanie pól elektromagnetycznych
na środowisko dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową ustalone
są w kolumnie 1 tabeli 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia;
2) dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych,
o których mowa w § 1 pkt 1 lit. b, charakteryzowane przez dopuszczalne
wartości parametrów fizycznych dla miejsc dostępnych dla ludności, ustalone
są w kolumnie 2 i 3 tabeli 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia; zakres
częstotliwości pól elektromagnetycznych, dla których określa się parametry
fizyczne charakteryzujące oddziaływanie pól elektromagnetycznych na środowisko
dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową ustalone są w kolumnie
1 tabeli 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia.
§ 3. Metody sprawdzania dotrzymania dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku, o których mowa w § 1 pkt 3, określa
załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 4. Metody wyznaczania dotrzymania dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych, o których mowa w § 1 pkt 4, jeżeli w środowisku występują
pola elektromagnetyczne z różnych zakresów częstotliwości podanych w kolumnie
1 tabeli 1 i w kolumnie 1 tabeli 2 w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia3).
________
1) Minister Środowiska kieruje działem administracji
rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu
działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 85, poz. 766).
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.
U. z 2001 r. Nr 115, poz. 1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz.
984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392,
Nr 80, poz. 717 i 721, Nr 162, poz. 1568, Nr 175, poz. 1693 i Nr 190, poz.
1865.
3) Niniejsze rozporządzenie poprzedzone było rozporządzeniem
Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11
sierpnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony przed promieniowaniem
szkodliwym dla ludzi i środowiska, dopuszczalnych poziomów promieniowania,
jakie mogą występować w środowisku, oraz wymagań obowiązujących przy wykonywaniu
pomiarów kontrolnych promieniowania (Dz. U. Nr 107, poz. 676), które utraciło
moc na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu
ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych
ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085, z 2002 r. Nr 143, poz. 1196 oraz z 2003
r. Nr 7, poz. 78 i Nr 190, poz. 1865).
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
ZRÓŻNICOWANE DOPUSZCZALNE POZIOMY PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH
Tabela 1
Zakres częstotliwości pól elektromagnetycznych, dla których określa
się parametry fizyczne charakteryzujące oddziaływanie pól elektromagnetycznych
na środowisko, dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz
dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych, charakteryzowane przez dopuszczalne
wartości parametrów fizycznych, dla terenów przeznaczonych pod zabudowę
mieszkaniową
Parametr fizyczny |
|
|
|
Zakres częstotliwości pola elektromagnetycznego |
Składowa elektryczna |
Składowa magnetyczna |
Gęstość mocy |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
1 |
50 Hz |
1 kV/m |
60 A/m |
- |
Objaśnienia:
a) 50 Hz - częstotliwość sieci elektroenergetycznej,
b) podane w kolumnach 2 i 3 tabeli wartości
graniczne parametrów fizycznych charakteryzujących oddziaływanie pól elektromagnetycznych
odpowiadają wartościom skutecznym natężeń pól elektrycznych i magnetycznych.
Tabela 2
Zakres częstotliwości pól elektromagnetycznych, dla których
określa się parametry fizyczne charakteryzujące oddziaływanie pól elektromagnetycznych
na środowisko, dla miejsc dostępnych dla ludności oraz dopuszczalne poziomy
pól elektromagnetycznych, charakteryzowane przez dopuszczalne wartości
parametrów fizycznych, dla miejsc dostępnych dla ludności
Parametr fizyczny
|
Składowa
|
Składowa
|
Gęstość mocy
|
Zakres częstotliwości pola elektromagnetycznego |
elektryczna |
magnetyczna |
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
1 |
0 Hz |
10 kV/m |
2.500 A/m |
- |
2 |
od 0 Hz do 0,5 Hz |
- |
2.500 A/m |
- |
3 |
od 0,5 Hz do 50 Hz |
10 kV/m |
60 A/m |
- |
4 |
od 0,05 kHz do 1 kHz |
- |
3/f A/m |
- |
5 |
od 0,001 MHz do 3 MHz |
20 V/m |
3 A/m |
- |
6 |
od 3 MHz do 300 MHz |
7 V/m |
- |
- |
7 |
od 300 MHz do 300 GHz |
7 V/m |
- |
0,1 W/m2 |
Objaśnienia:
Podane w kolumnach 2 i 3 tabeli wartości graniczne parametrów fizycznych
charakteryzujących oddziaływanie pól elektromagnetycznych odpowiadają:
a) wartościom skutecznym natężeń pól elektrycznych i
magnetycznych o częstotliwości do 3 MHz, podanym z dokładnością do jednego
miejsca znaczącego,
b) wartościom skutecznym natężeń pól elektrycznych o
częstotliwości od 3 MHz do 300 MHz, podanym z dokładnością do jednego miejsca
znaczącego,
c) wartości średniej gęstości mocy dla pól elektromagnetycznych
o częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz lub wartościom skutecznym dla pól
elektrycznych o częstotliwościach z tego zakresu częstotliwości, podanej
z dokładnością do jednego miejsca znaczącego po przecinku,
d) f - częstotliwość w jednostkach podanych w kolumnie
1,
e) 50 Hz - częstotliwość sieci elektroenergetycznej.
ZAŁĄCZNIK Nr 2
METODY SPRAWDZANIA DOTRZYMANIA DOPUSZCZALNYCH POZIOMÓW PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH
W ŚRODOWISKU
1. Sprawdzenia dotrzymania dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych
w środowisku dokonuje się metodą pomiaru pól elektromagnetycznych w środowisku
w otoczeniu instalacji wytwarzających takie pola i porównując otrzymane
wyniki pomiarów z wartościami dopuszczalnymi parametrów fizycznych pól
elektromagnetycznych określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
2. Pomiary poziomów pól elektromagnetycznych wykonuje się:
1) bezpośrednio po pierwszym uruchomieniu instalacji;
2) każdorazowo w razie zmiany warunków pracy
instalacji, o ile zmiany te mogą mieć wpływ na zmianę poziomów pól elektromagnetycznych,
których źródłem jest ta instalacja.
3. W otoczeniu instalacji wytwarzającej pola elektromagnetyczne
sprawdzenia występowania pola elektromagnetycznego o dopuszczalnych wartościach
parametrów fizycznych dokonuje się:
1) dla instalacji wytwarzających pola elektromagnetyczne
o częstotliwości 0 Hz - na podstawie wartości składowych elektrycznej i
magnetycznej pola;
2) dla instalacji wytwarzających pola eketromagnetyczne
w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 0,5 Hz - na podstawie wartości składowej
magnetycznej pola;
3) dla instalacji wytwarzających pola eketromagnetyczne
w zakresie częstotliwości od 0,5 Hz do 50 Hz - na podstawie wartości składowych
elektrycznej i magnetycznej pola;
4) dla instalacji wytwarzających pola eketromagnetyczne
w zakresie częstotliwości od 0,05 kHz do 1 kHz - na podstawie wartości
składowej magnetycznej pola;
5) dla instalacji wytwarzających pola eketromagnetyczne
w zakresie częstotliwości od 0,001 MHz do 3 MHz - na podstawie większej
wartości składowej elektrycznej i składowej magnetycznej pola;
6) dla instalacji wytwarzających pola eketromagnetyczne
w zakresie częstotliwości od 3 MHz do 300 MHz - na podstawie wartości składowej
elektrycznej pola;
7) dla instalacji wytwarzających pola eketromagnetyczne
w zakresie częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz - na podstawie gęstości
mocy albo wartości składowej elektrycznej pola;
8) na podstawie wartości średniej gęstości mocy,
wyznaczonej zgodnie z ust. 27-31 niniejszego załącznika, odpowiednio do
rodzaju instalacji, jeżeli instalacje radiolokacyjne pracują w zakresie
częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz.
4. Pomiary pól elektromagnetycznych należy wykonywać przy dobrej
pogodzie, w temperaturze nie niższej niż 0° Celsjusza, przy wilgotności
względnej nie większej niż 75 %, bez opadów atmosferycznych.
5. Pomiary przeprowadza się w szczególności w tych miejscach, w
których, na podstawie uprzednio przeprowadzonych obliczeń, stwierdzono
występowanie pól elektromagnetycznych o poziomach zbliżonych do poziomów
dopuszczalnych.
6. Przy pomiarach pól elektromagnetycznych uwzględnia się poprawki
pomiarowe, umożliwiające uwzględnienie parametrów pracy instalacji wytwarzających
te pola najbardziej niekorzystnych z punktu widzenia oddziaływania na środowisko.
7. Pomiary poziomów pól elektromagnetycznych w otoczeniu instalacji
radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych oraz radiolokacyjnych wykonuje
się w sposób umożliwiający:
1) wyznaczenie miejsc występowania pól elektromagnetycznych
o poziomach dopuszczalnych;
2) wyznaczenie granic obszarów ograniczonego
użytkowania.
8. Jeżeli w otoczeniu instalacji wymienionych w ust. 7 niniejszego
załącznika występuje pole elektromagnetyczne wytworzone przez kilka instalacji
niepracujących równocześnie, zasięg występowania pól elektromagnetycznych
o poziomach dopuszczalnych wyznacza się dla instalacji albo grupy instalacji
wytwarzających pola elektromagnetyczne o poziomach najwyższych.
9. Pomiary w otoczeniu instalacji wymienionych w ust. 7 niniejszego
załącznika wykonuje się podczas pracy wszystkich urządzeń wytwarzających
pola elektromagnetyczne w danym zakresie częstotliwości, wymienionym w
kolumnie pierwszej tabeli 1 i tabeli 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia,
w warunkach odpowiadających charakterystykom eksploatacyjnym tych urządzeń;
w przypadku możliwości eksploatacji w kilku rodzajach pracy - pomiary należy
wykonać przy tym rodzaju pracy, przy którym występują pola elektromagnetyczne
o najwyższym poziomie.
10. Pomiary w otoczeniu instalacji wymienionych w ust. 7 niniejszego
załącznika wykonuje się w punktach i pionach pomiarowych; pionem pomiarowym
jest linia pionowa, wzdłuż której przemieszczana jest sonda aparatury pomiarowej
w celu znalezienia maksymalnych lub dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych.
11. Pomiary w otoczeniu instalacji wymienionych w ust. 7 niniejszego
załącznika, w przyjętych pionach pomiarowych, wykonuje się w punktach pomiarowych
położonych na wysokościach od 0,3 m do 2 m nad powierzchnią ziemi albo
nad innymi powierzchniami, na których mogą przebywać ludzie, przyjmując
za wynik pomiaru maksymalny poziom pól elektromagnetycznych; w pobliżu
urządzeń, obiektów i elementów metalowych pomiary należy wykonywać w odległości
nie mniejszej niż 0,3 m od tych urządzeń, obiektów i elementów metalowych.
12. Pomiary w otoczeniu instalacji wymienionych w ust. 7 niniejszego
załącznika, w punktach i pionach pomiarowych, wykonuje się wzdłuż głównych
oraz pomocniczych kierunków pomiarowych:
1) główne kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż
kierunku maksymalnego zasięgu oddziaływania pól elektromagnetycznych oraz
wzdłuż linii prostych łączących urządzenie nadawcze z najbliższymi osiedlami
i wolno stojącymi budynkami mieszkalnymi;
2) pomocnicze kierunki pomiarowe ustala się przy
uwzględnieniu lokalizacji instalacji wymienionych w ust. 7 niniejszego
załącznika, warunków terenowych występujących na obszarach je otaczających
oraz parametrów technicznych zainstalowanych urządzeń.
13. Pomiary poziomów pól elektromagnetycznych należy przeprowadzać
w dodatkowych pionach pomiarowych w budynkach mieszkalnych oraz na balkonach
i tarasach, na których mogą przebywać ludzie.
14. Pomiary wymienione w ust. 13 niniejszego załącznika, w dodatkowych
pionach pomiarowych, w pomieszczeniach budynków znajdujących się w otoczeniu
obiektów i urządzeń, wymienionych w ust. 7 niniejszego załącznika, wykonuje
się:
1) w środku pomieszczenia - na wysokości od 0,3
m do 2 m nad poziomem podłogi;
2) w płaszczyźnie otworów okiennych znajdujących
się od strony źródła pól elektromagnetycznych;
3) w odległości nie mniejszej niż 0,3 m od:
a) instalacji telefonicznych,
b) wyłączonych odbiorników radiowych i telewizyjnych,
c) instalacji telewizji kablowych,
d) systemów multimedialnych i sieci komputerowych,
e) instalacji elektrycznych i innych instalacji wykonanych
z metalu.
15. W otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych długofalowych i
średniofalowych:
1) główne kierunki pomiarowe ustala się zgodnie
z ust. 12 pkt 1 niniejszego załącznika, a kierunki pomocnicze ustala się
na kierunkach odpowiadających kierunkom zainstalowanych odciągów i kierunkom
symetrycznym pomiędzy tymi odciągami;
2) pomocnicze kierunki ustala się dodatkowo pod
napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi;
3) przyjmuje się pierwszy pion pomiarowy w odległości
nie większej niż jeden metr od ogrodzenia terenu, na którym zainstalowana
jest antena; odległość pomiędzy pionami pomiarowymi wzdłuż danego kierunku
pomiarowego nie powinna być większa niż 50 m;
4) na obszarach zabudowanych dodatkowe piony
pomiarowe dobiera się na terenie zabudowy - na dziedzińcach, placach, podwórkach,
klatkach schodowych i w miarę możliwości w pomieszczeniach użytkowych i
mieszkalnych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na miejsca, w których anteny
nadawcze nie są zasłonięte przez budynki.
16. W otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych krótkofalowych wyposażonych
w anteny:
1) spolaryzowane pionowo - kierunki pomiarowe
ustala się w sposób ustalony w ust. 15 pkt 1 i pkt 2 niniejszego załącznika;
2) spolaryzowane poziomo - główne kierunki pomiarowe
ustala się wzdłuż kierunków maksymalnego promieniowania anten, a kierunki
pomocnicze na kierunkach odchylonych o ±30° i ±60° od kierunków maksymalnego
promieniowania anten.
17. Jeżeli teren, na którym znajduje się instalacja radiokomunikacyjna
krótkofalowa, jest:
1) ogrodzony - pierwszy pion pomiarowy na ustalonym
kierunku dobiera się w pobliżu ogrodzenia terenu, w odległości nie mniejszej
niż jeden metr od tego ogrodzenia;
2) nieogrodzony - pierwszy pion pomiarowy dobiera
się w odległości jednego metra od podstawy masztu anteny.
18. Odległość pomiędzy pionami pomiarowymi wzdłuż kierunków wymienionych
w ust. 16 niniejszego załącznika powinna być nie mniejsza niż 10 metrów.
19. Pomiary wzdłuż kierunków wymienionych w ust. 16 niniejszego
załącznika wykonuje się do odległości 100 m lub do odległości określonej
zasięgiem występowania pól elektromagnetycznych o dopuszczalnych poziomach.
20. Jeżeli w otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych krótkofalowych
znajdują się wzniesienia o wysokościach zbliżonych do wysokości zainstalowania
anten, to na tych wzniesieniach wykonuje się dodatkowo pomiary w odległości
do 2 km od tych instalacji.
21. W otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych krótkofalowych na
terenach zabudowanych pomiary wykonuje się w sposób podany w ust. 15 pkt
4 niniejszego załącznika.
22. W otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych krótkofalowych,
zainstalowanych na budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej lub
zamieszkania zbiorowego, pomiary pól elektromagnetycznych wykonuje się:
1) wzdłuż kierunków ustalonych w ust. 16 niniejszego
załącznika, odpowiednio do rodzaju anteny;
2) w pomieszczeniach przyległych do pomieszczenia,
w którym znajduje się nadajnik krótkofalowy;
3) w pomieszczeniach znajdujących się w bezpośrednim
sąsiedztwie nieekranowanych linii zasilających anteny.
23. W otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych ultrakrótkofalowych,
radiokomunikacyjnych telewizyjnych, wyposażonych w anteny:
1) o dookólnej charakterystyce promieniowania
- główne kierunki pomiarowe ustala się na kierunkach odpowiadających azymutom
ścian jednostek antenowych;
2) kierunkowe - główne kierunki pomiarowe ustala
się na kierunkach maksymalnego promieniowania anten, a kierunki pomocnicze
ustala się na kierunkach odchylonych o ±30° i ±60° od kierunków głównych.
24. Jeżeli teren, na którym znajduje się instalacja radiokomunikacyjna
ultrakrótkofalowa, radiokomunikacyjna telewizyjna, jest:
1) ogrodzony - pierwszy pion pomiarowy przyjmuje
się w odległości nie mniejszej niż jeden metr od tego ogrodzenia,
2) nieogrodzony - pierwszy pion pomiarowy przyjmuje
się w odległości 10 m od podstawy masztu anteny
- a odległość pomiędzy pionami pomiarowymi nie powinna być większa
od 20 m.
25. Pomiary w otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych ultrakrótkofalowych,
instalacji radiokomunikacyjnych telewizyjnych wykonuje się:
1) do odległości równej 2,5-krotnej wysokości
zainstalowania anteny;
2) na wzniesieniach i w budynkach o wysokościach
zbliżonych do wysokości zainstalowania anteny - do odległości równej 5-krotnej
wysokości zainstalowania anteny.
26. W otoczeniu instalacji stacji bazowych radiokomunikacji ruchomej:
1) główne kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż
kierunku maksymalnego zasięgu oddziaływania pól elektromagnetycznych;
2) pomocnicze kierunki pomiarowe ustala się,
uwzględniając:
a) charakterystyki techniczne urządzeń wchodzących w skład
stacji,
b) charakter i sposób zagospodarowania terenu otaczającego
stację,
c) występowanie miejsc dostępnych dla ludności.
27. W otoczeniu instalacji radiolokacyjnych pracujących w zakresie
częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz:
1) główne kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż
kierunku maksymalnego zasięgu oddziaływania pól elektromagnetycznych;
2) pomocnicze kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż
kierunków odchylonych od kierunku wymienionego w pkt 1 o ±120°, a także
wzdłuż prostych łączących obiekt z najbliższymi budynkami mieszkalnymi.
28. Jeżeli teren, na którym znajduje się instalacja radiolokacyjna,
jest ogrodzony, to pierwszy pion pomiarowy na ustalonym kierunku ustala
się w odległości nie mniejszej niż jeden metr od ogrodzenia; odległość
pomiędzy pionami pomiarowymi, przyjmowanymi wzdłuż kierunków pomiarowych
wymienionych w ust. 27 pkt 1 niniejszego załącznika, nie może być większa
niż 10 m.
29. W otoczeniu instalacji radiolokacyjnych, podczas pomiarów średniej
gęstości mocy pola dla fali elektromagnetycznej:
1) spolaryzowanej liniowo - sondę pomiarową należy
w wybranym punkcie pomiarowym ustawiać tak, aby uzyskać maksymalne wskazania
gęstości mocy;
2) spolaryzowanej eliptycznie - sondę pomiarową
należy w wybranym punkcie pomiarowym ustawiać tak, aby uzyskać maksymalne
wskazanie gęstości mocy pola (SE1); wartość drugiej składowej pola (SE2)
stanowi maksymalne wskazanie dla zmienionego o kąt 90° ustawienia sondy
pomiarowej; wartość średniej gęstości mocy pola w danym punkcie pomiarowym
(S) jest sumą zmierzonych wartości:
wzór
Jeżeli różnica uzyskanych wartości gęstości mocy pola SE1 i SE2
nie przekracza 20 %, to sposobu podanego w pkt 2 nie stosuje się.
30. W przypadku pól o zmiennym okresowo rozkładzie przestrzennym
natężenia pola lub gęstości mocy (pola niestacjonarne), wytwarzanych w
szczególności przez instalacje radiolokacyjne, pomiary wartości skutecznej
natężenia pola lub wartości średniej gęstości mocy wykonuje się w okresie
odpowiadającym wielkości sektora przeszukiwania, w którym wytwarzane są
pola elektromagnetyczne; dopuszcza się wyznaczanie wartości skutecznej
lub średniej na podstawie pomiarów stacjonarnych pól elektromagnetycznych.
W tym przypadku należy zmienić warunki pracy tych instalacji w taki sposób,
aby wytwarzały one maksymalne pole stacjonarne na kierunku, wzdłuż którego
wykonywane są pomiary.
31. W celu wyznaczenia występującej w punkcie pomiarowym średniej
wartości gęstości mocy pola, pochodzącej od wytwarzających niestacjonarne
pole elektromagnetyczne instalacji, uzyskany w warunkach wymienionych w
ust. 30 niniejszego załącznika wynik pomiaru należy przemnożyć przez charakteryzujący
pole niestacjonarne współczynnik K obliczony według wzoru:
wzór
gdzie:
KA - współczynnik korekcyjny dla płaszczyzny azymutu,
wzór
KE - współczynnik korekcyjny dla płaszczyzny elewacji,
wzór
qA3dB - szerokość wiązki promieniowania anteny
stacji radiolokacyjnej na poziomie połowy mocy, w płaszczyźnie azymutu,
YA - szerokość sektora przeszukiwania
stacji radiolokacyjnej w płaszczyźnie azymutu, przy czym jeżeli antena
wykonuje pełny obrót dookoła swej osi, to YA = 360°,
jeżeli:
wzór
qE3dB - szerokość wiązki promieniowania na poziomie
połowy mocy, w płaszczyźnie elewacji,
YE - szerokość sektora przeszukiwania
stacji radiolokacyjnej w płaszczyźnie elewacji,
jeżeli:
wzór
32. W otoczeniu instalacji radiokomunikacyjnych amatorskich pomiary
wykonuje się do odległości występowania pól elektromagnetycznych o poziomach
dopuszczalnych, uwzględniając typowe miejsca przebywania ludności; piony
pomiarowe dobiera się na dziedzińcach, placach, podwórkach, klatkach schodowych,
dostępnych dla ludności dachach budynków oraz w pomieszczeniach mieszkalnych
i użytkowych.
33. Pomiary poziomów pól elektromagnetycznych w otoczeniu stacji
i linii elektroenergetycznych wykonuje się, jeżeli ich napięcie znamionowe
jest równe bądź wyższe niż 110 kilowoltów (kV).
34. W otoczeniu stacji elektroenergetycznych pomiary pól elektromagnetycznych
przeprowadza się poza ogrodzonym terenem stacji, w odległościach nie mniejszych
niż połowa wysokości ogrodzenia stacji; każdą linię elektroenergetyczną
wchodzącą lub wychodzącą z terenu stacji elektroenergetycznej należy traktować
jako odrębną, a pomiarów składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego
o częstotliwości 50 Hz w otoczeniu wnętrzowych stacji elektroenergetycznych
oraz podziemnych elektroenergetycznych linii kablowych nie wykonuje się.
35. W otoczeniu stacji i linii elektroenergetycznych pomiary pola
elektrycznego należy wykonywać:
1) nad powierzchnią ziemi lub nad innymi powierzchniami,
na których mogą przebywać ludzie, w szczególności dachami spełniającymi
role tarasów, tarasami, balkonami, podestami - na wysokości 2 m;
2) w pobliżu obiektów budowlanych, w odległości
nie mniejszej niż 1,6 m od ścian tych obiektów.
36. Pomiary pola magnetycznego w otoczeniu stacji, linii elektroenergetycznych
należy wykonywać w pionach pomiarowych, na wysokościach od 0,3 m do 2 m
nad powierzchnią ziemi lub nad innymi powierzchniami, na których mogą przebywać
ludzie, zwłaszcza dachami spełniającymi role tarasów, tarasami, balkonami,
podestami; podczas pomiarów przyrządowi pomiarowemu należy nadać takie
położenie w stosunku do stacji i linii elektroenergetycznych, aby przyrząd
pomiarowy wskazywał maksymalne wartości wielkości mierzonej w danym punkcie
pomiarowym.
ZAŁĄCZNIK Nr 3
METODY WYZNACZANIA DOTRZYMANIA DOPUSZCZALNYCH POZIOMÓW PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH,
JEŻELI W ŚRODOWISKU WYSTĘPUJĄ POLA ELEKTROMAGNETYCZNE Z RÓŻNYCH ZAKRESÓW
CZĘSTOTLIWOŚCI
1. Jeżeli instalacje pracują w różnych zakresach częstotliwości,
spośród określonych w kolumnie 1 tabeli 1 i kolumnie 1 tabeli 2 zawartych
w załączniku nr 1 do rozporządzenia, to wyznaczenia poziomów pól elektromagnetycznych
o wartościach wyższych od dopuszczalnych dokonuje się, korzystając ze wzoru:
wzór
gdzie:
W -
wartość wskaźnikowa zasięgu występowania pól elektromagnetycznych o wartościach
wyższych od dopuszczalnych,
H, E, S - zmierzone lub wyznaczone wartości
wypadkowe, odpowiednio natężeń pól magnetycznych, elektrycznych oraz gęstości
mocy w poszczególnych zakresach częstotliwości, podanych w kolumnie 1 tabeli
1 i kolumnie 1 tabeli 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia,
Hg, Eg, Sg - dopuszczalne poziomy, odpowiednio natężeń pól
magnetycznych, pól elektrycznych oraz gęstości mocy pola w poszczególnych
zakresach częstotliwości, podanych w kolumnach 2, 3 i 4 tabeli 1 i tabeli
2 załącznika nr 1 do rozporządzenia.
2. Odległość od wytwarzającej pola elektromagnetyczne instalacji,
dla której W = 1, określa granicę występowania pola elektromagnetycznego
o wartości dopuszczalnej. Odległości, dla których W < 1, określają obszar,
na którym nie występują pola elektromagnetyczne o poziomach wyższych od
dopuszczalnych.
3. Jeżeli wartość jednego ze składników sumy z ust. 1 niniejszego
załącznika jest mniejsza niż 5 % sumy pozostałych składników, to w wyznaczaniu
zasięgu występowania pól elektromagnetycznych o wartościach dopuszczalnych
składnika tego nie uwzględnia się.
Uwaga! Aktualność przepisów wymaga sprawdzenia
-
Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
z dnia 11 sierpnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony przed
promieniowaniem szkodliwym dla ludzi i środowiska, dopuszczalnych poziomów
promieniowania, jakie mogą występować w środowisku, oraz wymagań obowiązujących
przy wykonywaniu pomiarów kontrolnych promieniowania. (Dz. U. z dnia 20
sierpnia 1998 r. Nr 107 poz. 676).
-
Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
z dnia 14 lipca 1998 r. w sprawie określenia rodzajów inwestycji szczególnie
szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi albo mogących pogorszyć stan
środowiska oraz wymagań, jakim powinny odpowiadać oceny oddziaływania na
środowisko tych inwestycji. (Dz. U. z dnia 23 lipca 1998 r. Nr 93 poz.
589).
-
Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska,
Rozdział 2 Ochrona środowiska w działalności inwestycyjnej (Dz. U. z 1994
r. Nr 49 poz. 196 z p. zm.)
-
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
z 1999 r. Nr 15 poz. 139).
-
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. (Dz. U. z dnia 25 sierpnia
1994 r. Nr 89 poz. 414 z p. zm.).
-
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 3 listopada
1998 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. (Dz.
U. z dnia 20 listopada 1998 r. Nr 140 poz. 906).
-
Zarządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 15 grudnia
1994 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji
jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego. (M.P. z dnia
24 stycznia 1995 r. Nr 2 poz. 28 z p. zm.).
-
Ustawa z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody. (Dz. U. z dnia
12 grudnia 1991 r. Nr 114 poz. 492 z p. zm.).
-
Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska.
(Dz. U. z 1994 r. Nr 49 poz. 196).
Rozporządzenie
Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
z dnia 11 sierpnia 1998 r.
w sprawie szczegółowych zasad ochrony przed promieniowaniem szkodliwym
dla ludzi i środowiska, dopuszczalnych poziomów promieniowania, jakie mogą
występować w środowisku, oraz wymagań obowiązujących przy wykonywaniu pomiarów
kontrolnych promieniowania.
(Dz. U. Nr 107, poz. 676)
Rozporządzenie utraciło moc, jest jednak
przydatne
w sprawach o odszkodowanie za skutki zdrowotne
Na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie
i kształtowaniu środowiska (Dz. U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196, z 1995 r.
Nr 90, poz. 446, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 622, z 1997
r. Nr 46, poz. 296, Nr 96, poz. 592, Nr 121, poz. 770 i Nr 133, poz. 885
oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) dopuszczalne poziomy elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego,
jakie mogą występować w środowisku,
2) szczegółowe zasady ochrony ludzi i środowiska przed elektromagnetycznym
promieniowaniem niejonizującym w postaci:
a) pól elektrycznych i magnetycznych stałych,
b) pól elektrycznych i magnetycznych o częstotliwości 50 herców (Hz),
wytwarzanych przez stacje i linie elektroenergetyczne,
c) pól elektromagnetycznych o częstotliwościach od 1 kiloherca (kHz)
do 300 000 megaherców (MHz), wytwarzanych w szczególności przez urządzenia
radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne,
zwanych dalej obiektami, źródłami albo urządzeniami wytwarzającymi elektromagnetyczne
promieniowanie niejonizujące,
3) wymagania obowiązujące przy wykonywaniu pomiarów kontrolnych elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego.
§ 2. 1. Dopuszczalne poziomy elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego,
o którym mowa w § 1, charakteryzowane poprzez wartości graniczne wielkości
fizycznych, zawiera, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, załącznik do rozporządzenia.
2. Na obszarach zabudowy mieszkaniowej oraz na obszarach, na których
zlokalizowane są zwłaszcza szpitale, żłobki, przedszkola, internaty - składowa
elektryczna elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego o częstotliwości
50 Hz nie może przekraczać wartości 1 kV/m.
3. Dopuszczalnych poziomów elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego,
określonych w załączniku, nie stosuje się w miejscach niedostępnych dla
ludzi.
§ 3. Jeżeli w otoczeniu obiektu wytwarzającego elektromagnetyczne promieniowanie
niejonizujące występują takie promieniowania o częstotliwościach zawartych
w więcej niż jednym zakresie częstotliwości, spośród wymienionych w kolumnie
pierwszej tabeli załącznika do rozporządzenia, to zasięgi występowania
promieniowania o wartościach granicznych wyznacza się:
1) na podstawie wartości średniej gęstości mocy, wyznaczonych zgodnie
z zasadą określoną w § 16, gdy urządzenia radiokomunikacyjne, radionawigacyjne,
radiolokacyjne pracują w zakresie częstotliwości od 300 MHz do 300 000
MHz,
2) według zasad określonych w § 4, gdy urządzenia pracują w różnych
zakresach częstotliwości z przedziału 0,001 MHz do 300 000 MHz.
§ 4. 1. Zasięg występowania elektromagnetycznego promieniowania o wartościach
dopuszczalnych, dla zakresu częstotliwości 0,1 MHz-300 000 MHz, wyznacza
się korzystając z wzoru:
gdzie:
W - wartość wskaźnikowa zasięgu,
E1,...,En, S1,...,Sm - zmierzone
lub wyznaczone wartości wypadkowe natężeń pól elektrycznych oraz gęstości
mocy w poszczególnych zakresach częstotliwości, zgodnie z kolumną pierwszą
tabeli załącznika,
Eg1,..., Egn, Sg1,..., Sgm
- wartości dopuszczalne elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
w poszczególnych zakresach częstotliwości, zgodnie z kolumną pierwszą tabeli
załącznika.
2. Zasięg występowania elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
o wartościach dopuszczalnych, dla zakresu częstotliwości 0,001 MHz-0,1
MHz, wyznacza się korzystając z wzoru:
gdzie:
W - wartość wskaźnikowa zasięgu,
E, H - zmierzone lub wyznaczone wartości natężeń pól elektrycznych i
magnetycznych,
Eg, Hg - wartości dopuszczalne elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego, zgodnie z kolumnami 2 i 3 tabeli załącznika.
3. Odległość od urządzenia wytwarzającego elektromagnetyczne promieniowanie
niejonizujące, dla której W=1, określa granicę występowania promieniowania
niejonizującego o wartości dopuszczalnej. Odległość, dla której W<1,
określa obszar, na którym nie występują promieniowania o poziomach wyższych
od dopuszczalnych.
4. Jeżeli wartość jednego ze składników jest mniejsza niż 5% sumy pozostałych
składników, to w wyznaczaniu zasięgów występowania elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego o wartościach dopuszczalnych, zgodnie z
ust. 1, składnika tego nie uwzględnia się.
§ 5. Pomiary kontrolne elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
wytwarzanego przez obiekty, urządzenia będące źródłami promieniowania wykonywane
są:
1) bezpośrednio po pierwszym uruchomieniu obiektu, urządzenia,
2) każdorazowo w razie zmiany warunków pracy obiektu, urządzenia, o
ile zmiany te mogą mieć wpływ na zmianę poziomów elektromagnetycznego promieniowania
niejonizującego, którego źródłem jest ten obiekt, urządzenie.
§ 6. 1. Pomiary kontrolne elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
w otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych
oraz
radiolokacyjnych wykonuje się w sposób umożliwiający:
1) wyznaczenie miejsc występowania elektromagnetycznego promieniowania
niejonizującego o poziomach dopuszczalnych,
2) wyznaczenie granic obszarów ograniczonego użytkowania.
2. Jeżeli w otoczeniu obiektów, o których mowa w ust. 1, występuje elektromagnetyczne
promieniowanie niejonizujące wytworzone przez kilka urządzeń nie pracujących
równocześnie, to zasięg występowania promieniowania o poziomach dopuszczalnych
wyznacza się dla urządzenia lub grupy urządzeń wytwarzających takie promieniowanie
o poziomach najwyższych.
3. Pomiary kontrolne w otoczeniu obiektów, urządzeń, o których mowa
w ust. 1, należy wykonywać podczas pracy wszystkich urządzeń wytwarzających
elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujące w danym zakresie częstotliwości,
podanym w kolumnie pierwszej tabeli załącznika, w warunkach odpowiadających
ich charakterystykom eksploatacyjnym; w przypadku możliwości eksploatacji
w kilku rodzajach pracy - pomiary należy wykonać przy tym rodzaju pracy,
przy którym występuje elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujące o
najwyższym poziomie.
4. Jeżeli emisje o częstotliwościach zawartych w sąsiednich zakresach
częstotliwości promieniowania, podanych w kolumnie pierwszej tabeli załącznika,
są tłumione w sondzie pomiarowej o mniej niż 10 decybeli (dB), to pomiary
kontrolne należy przeprowadzać przy wyłączonych urządzeniach nadawczych
pracujących w tych zakresach częstotliwości.
§ 7. Pomiary kontrolne w otoczeniu obiektów, urządzeń, o których mowa
w § 6, przeprowadza się w punktach i pionach pomiarowych; pionem pomiarowym
jest linia pionowa, wzdłuż której przemieszczana jest sonda aparatury pomiarowej
w celu znalezienia maksymalnych lub dopuszczalnych poziomów elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego.
§ 8. Pomiary kontrolne w otoczeniu obiektów, urządzeń, o których mowa
w § 6, w przyjętych pionach pomiarowych wykonuje się w punktach położonych
na wysokościach od 0,3 m. do 1,8 m. nad powierzchnią ziemi lub nad innymi
powierzchniami, na których mogą przebywać ludzie, przyjmując za wynik pomiaru
maksymalny poziom elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego.
W pobliżu instalacji i elementów metalowych pomiary kontrolne należy wykonywać
w odległości nie mniejszej niż 0,3 m. od tych instalacji i elementów metalowych.
§ 9. 1. Pomiary kontrolne w otoczeniu obiektów, urządzeń, o których
mowa w § 6, w punktach i pionach pomiarowych, o których mowa w § 7, wykonuje
się wzdłuż głównych oraz pomocniczych kierunków pomiarowych.
2. Główne kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż kierunku maksymalnego
zasięgu oddziaływania elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
oraz wzdłuż linii prostych łączących urządzenie nadawcze z najbliższymi
osiedlami i wolno stojącymi budynkami mieszkalnymi.
3. Pomocnicze kierunki pomiarowe ustala się przy uwzględnieniu: lokalizacji
obiektów, urządzeń, o których mowa w § 6, warunków terenowych występujących
na obszarach je otaczających oraz parametrów technicznych zainstalowanych
urządzeń.
§ 10. 1. Pomiary kontrolne elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
należy przeprowadzać w dodatkowych pionach pomiarowych w budynkach mieszkalnych
oraz na balkonach i tarasach, na których mogą przebywać ludzie.
2. Pomiary kontrolne, o których mowa w ust. 1, w dodatkowych pionach
pomiarowych, w pomieszczeniach budynków znajdujących się w otoczeniu obiektów
i urządzeń, o których mowa w § 6, wykonuje się:
1) w środku pomieszczenia, na wysokości od 0,3 m. do 1,8 m. nad poziomem
podłogi,
2) w płaszczyźnie otworu okiennego znajdującego się od strony źródła
elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego,
3) w odległości nie mniejszej niż 0,3 m. od instalacji telefonicznych,
wyłączonych odbiorników radiowych i telewizyjnych, instalacji telewizji
kablowej oraz systemów multimedialnych, a także instalacji elektrycznych,
grzejnych i wodociągowych.
§ 11. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych długofalowych
i
średniofalowych:
1) główne kierunki pomiarowe ustala się zgodnie z § 9 ust. 2, a kierunki
pomocnicze ustala się na kierunkach odpowiadających trzem kierunkom zainstalowanych
odciągów i trzem kierunkom pomiędzy tymi odciągami,
2) pomocnicze kierunki ustala się dodatkowo pod napowietrznymi liniami
energetycznymi,
3) przyjmuje się pierwszy pion pomiarowy w odległości nie większej niż
jeden metr od ogrodzenia terenu, na którym zainstalowana jest antena, odległość
pomiędzy pionami pomiarowymi wzdłuż danego kierunku pomiarowego nie powinna
być większa niż 50 m.,
4) na obszarach zabudowanych dodatkowe piony pomiarowe dobiera się na
terenie zabudowy - na dziedzińcach, placach, podwórkach, klatkach schodowych
i, w miarę możliwości, w pomieszczeniach użytkowych i mieszkalnych, ze
szczególnym zwróceniem uwagi na miejsca, w których anteny nadawcze nie
są zasłonięte przez budynki.
§ 12. 1. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych krótkofalowych
wyposażonych w anteny:
1) spolaryzowane pionowo - kierunki pomiarowe ustala się według zasad
określonych w § 11 pkt 1 i 2,
2) spolaryzowane poziomo - gówne kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż
kierunków maksymalnego promieniowania anten, a kierunki pomocnicze - na
kierunkach odchylonych o ± 30o i ± 60o od kierunków
maksymalnego promieniowania anten.
2. Jeżeli teren, na którym znajduje się obiekt, urządzenie radiokomunikacyjne
krótkofalowe, jest:
1) ogrodzony - pierwszy pion pomiarowy na ustalonym kierunku dobiera
się w pobliżu ogrodzenia terenu, w odległości nie mniejszej niż jeden metr
od tego ogrodzenia,
2) nie ogrodzony - pierwszy pion pomiarowy przyjmuje się w odległości
jednego metra od podstawy masztu anteny.
3. Odległość pomiędzy pionami pomiarowymi wzdłuż kierunków, o których mowa
w ust. 1, nie powinna być większa niż 10 metrów.
4. Pomiary kontrolne wzdłuż kierunków, o których mowa w ust. 1 pkt 1
i 2, wykonuje się do odległości 100 m od anteny lub do odległości określonej
zasięgiem występowania promieniowania o dopuszczalnych poziomach.
5. Jeżeli w otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych krótkofalowych
znajdują się wzniesienia o wysokościach zbliżonych do wysokości zainstalowania
anten, to na tych wzniesieniach wykonuje się dodatkowo pomiary w odległości
do 2 km od tych obiektów, urządzeń.
6. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych krótkofalowych
na terenach zabudowanych pomiary wykonuje się według zasad określonych
w § 11 pkt 4.
§ 13. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych krótkofalowych,
zainstalowanych na budynkach mieszkalnych i użytkowych, pomiary elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego wykonuje się:
1) wzdłuż kierunków, o których mowa w § 12, odpowiednio do rodzaju
anteny,
2) w pomieszczeniach przyległych do pomieszczenia, w którym znajduje
się nadajnik,
3) w pomieszczeniach znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie nie
ekranowanych linii zasilających anteny.
§ 14. 1. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych ultrakrótkofalowych,
telewizyjnych, wyposażonych w anteny:
1) o dookólnej charakterystyce promieniowania - główne kierunki pomiarowe
ustala się na kierunkach odpowiadających azymutom ścian jednostek antenowych,
2) kierunkowe - główne kierunki pomiarowe ustala się na kierunkach maksymalnego
promieniowania anten, a kierunki pomocnicze ustala się na kierunkach odchylonych
o ±30° i ±60° od tych kierunków.
2. Jeżeli teren, na którym znajduje się obiekt, urządzenie radiokomunikacyjne
ultrakrótkofalowe, telewizyjne, jest:
1) ogrodzony - pierwszy pion pomiarowy przyjmuje się w odległości
nie mniejszej niż jeden metr od tego ogrodzenia,
2) nie ogrodzony - pierwszy pion pomiarowy przyjmuje się w odległości
10 m od podstawy masztu anteny.
3. Odległość pomiędzy pionami pomiarowymi nie powinna być większa od 20
m.
4. Pomiary wykonuje się:
1) do odległości równej 2,5-krotnej wysokości zainstalowania anteny,
2) do odległości równej 5-krotnej wysokości zainstalowania anteny -
na wzniesieniach i w budynkach o wysokościach zbliżonych do wysokości zainstalowania
anteny.
§ 15. 1. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiolokacyjnych pracujących w
zakresie częstotliwości od 300 MHz do 300 000 MHz:
1) główne kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż kierunku maksymalnego
zasięgu oddziaływania elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego,
2) pomocnicze kierunki pomiarowe ustala się wzdłuż kierunków odchylonych
od kierunku, o którym mowa w pkt 1, o ±120°, a także wzdłuż prostych łączących
obiekt z najbliższymi budynkami mieszkalnymi.
2. Jeżeli teren, na którym znajduje się obiekt, urządzenie radiolokacyjne,
jest ogrodzony, pierwszy pion pomiarowy na ustalonym kierunku ustala się
w odległości nie mniejszej niż jeden metr od ogrodzenia.
3. Odległość pomiędzy pionami pomiarowymi, wzdłuż kierunków pomiarowych,
o których mowa w ust. 1, nie może być większa niż 100 m.
§ 16. 1. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiolokacyjnych podczas pomiarów
średniej gęstości mocy fali elektromagnetycznej:
1) spolaryzowanej liniowo - sondę pomiarową należy w wybranym punkcie
pomiarowym ustawiać tak, aby uzyskać maksymalne wskazania gęstości mocy
pola,
2) spolaryzowanej eliptycznie - sondę pomiarową należy ustawiać tak
w wybranym punkcie pomiarowym, aby uzyskać maksymalne wskazanie gęstości
mocy pola (SE1). Wartość drugiej składowej pola (SE2)
stanowi maksymalne wskazanie dla zmienionego o kąt 90° ustawienia sondy
pomiarowej. Wartość średniej gęstości mocy pola w danym punkcie pomiarowym
jest sumą zmierzonych wartości (S):
S= SE1+ SE2
2. Jeżeli różnica uzyskanej wartości mocy pola S nie przekracza 20%,
to zasady określonej w ust. 1 pkt 2 nie stosuje się.
§ 17. 1. Jeżeli obiekty, urządzenia radiolokacyjne w warunkach normalnej
eksploatacji wytwarzają elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujące
w postaci niestajonarnego pola elektromagnetycznego, to na czas wykonywania
pomiaru, mającego na celu wyznaczenie średniej wartości gęstości mocy,
należy zmienić warunki pracy tych obiektów, urządzeń w taki sposób, aby
wytwarzały one pole stacjonarne na kierunku, wzdłuż którego wykonywane
są pomiary; wartość średniej gęstości strumienia mocy mikrofalowej w miejscu
pomiaru powinna być równa maksymalnej wartości średniej gęstości strumienia
mocy mikrofalowej pola wytwarzanego w znamionowych warunkach pracy w ciągu
całego okresu zmienności tego pola.
2. W celu wyznaczenia występującej w punkcie pomiarowym średniej wartości
gęstości mocy pola pochodzącego od wytwarzających niestacjonarne pole elektromagnetyczne
obiektów, urządzeń należy uzyskany w warunkach określonych w ust. 1 wynik
pomiaru przemnożyć przez charakteryzujący pole niestacjonarne współczynnik
c
obliczony według wzoru:
gdy ;
gdy
gdzie:
c - współczynnik charakteryzujący pole niestacjonarne,
 - szerokość wiązki
anteny na poziome połowy mocy, podana w stopniach,
D - rozpiętość anteny, podana w metrach,
R - odległość pomiędzy osią obrotu anteny a miejscem, dla którego określa
się współczynnik c, podana w metrach,
? - długość fali, podana w metrach.
§ 18. 1. W otoczeniu obiektów, urządzeń radiokomunikacyjnych amatorskich
pomiary wykonuje się do odległości występowania promieniowania o poziomach
dopuszczalnych, uwzględniając typowe miejsca przebywania ludzi.
2. Piony pomiarowe, w otoczeniu obiektów, o których mowa w ust. 1, przyjmuje
się na dziedzińcach, placach, podwórkach, klatkach schodowych, dachach
budynków oraz w pomieszczeniach mieszkalnych i użytkowych.
§ 19. 1. Pomiary kontrolne poziomów elektromagnetycznego promieniowania
niejonizującego w otoczeniu stacji i linii elektromagnetycznych wykonuje
się, o ile ich napięcie znamionowe jest równe bądź wyższe niż 110 kV.
2. Pomiary kontrolne, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się w szczególności
w tych miejscach, w których na podstawie uprzednio przeprowadzonych obliczeń
stwierdzono występowanie elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego
o poziomach zbliżonych do dopuszczalnych poziomów.
3. W otoczeniu stacji elektromagnetycznych pomiary kontrolne elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego powinno się przeprowadzać poza ogrodzonym
terenem stacji, w odległościach nie mniejszych niż połowa wysokości ogrodzenia
stacji.
4. Każdą linię elektromagnetyczną wchodzącą lub wychodzącą z terenu
stacji elektromagnetycznej należy traktować jako odrębną.
§ 20. 1. W otoczeniu stacji i linii elektromagnetycznych pomiary kontrolne
pola elektrycznego należy wykonywać:
1) nad powierzchnią ziemi lub nad innymi powierzchniami, na których
mogą przebywać ludzie, w szczególności dachami, tarasami, balkonami, podestami
- na wysokości 1,8 m,
2) w pobliżu obiektów budowlanych, w odległości nie mniejszej niż 1,6
m od ścian tych obiektów.
2. Pomiary kontrolne pola magnetycznego w otoczeniu stacji. linii elektromagnetycznych
należy wykonywać w pionach pomiarowych, na wysokościach od 0,3 do 1,8 m
nad powierzchnią ziemi lub nad innymi powierzchniami, na których mogą przebywać
ludzie, w szczególności dachami, tarasami, balkonami, podestami.
3. Podczas pomiarów kontrolnych należy nadać osi pomiarowej sondy takie
położenie w stosunku do stacji i linii elektromagnetycznych, aby przyrząd
pomiarowy wskazywał maksymalne wartości i wielkości mierzonej w danym punkcie.
§ 21. Największa wartość napięcia roboczego linii, największy prąd roboczy
linii, największy zwis przewodów fazowych linii uwzględnia się przy pomiarach
kontrolnych elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego, wytwarzanego
przez linie elektromagnetyczne.
§ 22. Pomiary kontrolne elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego,
w otoczeniu stacji i linii elektroenergetycznych, należy wykonywać przy
dobrej pogodzie, bez opadów atmosferycznych.
§ 23. Na czas wykonywania pomiarów kontrolnych elektromagnetycznego
promieniowania niejonizującego z otoczenia linii i stacji elektromagnetycznych
należy usunąć wszystkie przedmioty i obiekty ruchome, które mogą wpływać
na wyniki tych pomiarów.
§ 24. W otoczeniu obiektów, urządzeń i źródeł wytwarzających elektromagnetyczne
promieniowanie niejonizujące, nie wymienionych w rozporządzeniu, pomiary
kontrolne wykonuje się do odległości określonej występowaniem takiego promieniowania
o poziomach dopuszczalnych.
§ 25. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa:
wz. R. Gawlik
Załącznik do rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów
Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 sierpnia 1998 r. (poz. 676)
DOPUSZCZALNE POZIOMY ELEKTROMAGNETYCZNEGO PROMIENIOWANIA NIEJONIZUJĄCEGO
CHARAKTERYZOWANE POPRZEZ WARTOŚCI GRANICZNE WIELKOŚCI FIZYCZNYCH
Zakres częstotliwości promieniowania |
Wielkość fizyczna |
Składowa elektryczna |
Składowa magnetyczna |
Gęstość mocy |
Gęstość prądu jonowego |
Lp. |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
pola stałe |
16 kV/m |
8kA/m |
- |
100 nA/m2 |
2 |
pola 50Hz |
10kV/m |
80 A/m |
- |
- |
3 |
0,001 - 0,1 MHz |
100 V/m |
10 A/m |
- |
- |
4 |
powyżej 0,1 do 10 MHz |
20 V/m |
2 A/m |
- |
- |
5 |
powyżej 10 do 300 MHz |
7 V/m |
- |
- |
- |
6 |
powyżej 300 do 300 000 MHz |
- |
- |
0 |
1 W/m2 |
Objaśnienia:
Wartości graniczne czynników fizycznych charakteryzujących dopuszczalne
poziomy promieniowania odpowiadają:
a) wartościom skutecznym natężeń pól elektrycznych i magnetycznych
o częstotliwości 50 Hz i od 0,001 do 300 MHz,
b) wartościom średnim gęstości mocy pól elektromagnetycznych o częstotliwości
powyżej 300 MHz do 300 000 MHz
|