POLSKIE PRZEPISY SANITARNE DOTYCZĄCE POWIETRZA
 
 

Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
z dnia 28 kwietnia 1998 r.
w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu
 
 
 

nowa regulacja:
Rozporządzenie Ministra  Środowiska
z dnia 6 czerwca 2002 r.
w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu,
alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu
oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji
 

nowa regulacja:
Rozporządzenie Ministra  Środowiska
z dnia 5 grudnia 2002 r.
w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu

Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa

z dnia 28 kwietnia 1998 r.
w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu

(Dz. U. Nr 55, poz. 355)

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196, z 1995 r. Nr 90, poz. 446, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 622 oraz z 1997 r. Nr 46, poz. 296, Nr 96, poz. 592, Nr 121, poz. 770 i Nr 133, poz. 885) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) listy substancji zanieczyszczających oraz dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu,

2) obszary, na których obowiązują dopuszczalne wartości stężeń,

3) zakres, warunki dotrzymywania dopuszczalnych wartości stężeń,

4) czas obowiązywania dopuszczalnych wartości stężeń.

 § 2. 1. Listę substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu obowiązujące na obszarze kraju oraz czas ich obowiązywania, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz § 3, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Listy niektórych substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu na obszarach parków narodowych, leśnych kompleksów promocyjnych, ochrony uzdrowiskowej oraz obszarach, na których znajdują się pomniki historii wpisane na "Listę dziedzictwa światowego", oraz czas ich obowiązywania określają załączniki nr 2-5 do rozporządzenia.

3. Na obszarach, o których mowa w ust. 2, listę pozostałych substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu oraz czas ich obowiązywania określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. Dopuszczalne wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu w środowisku pracy regulują przepisy szczególne.

§ 4. 1. Jeżeli dopuszczalna wartość stężenia substancji zanieczyszczającej odniesiona do 30 minut nie jest przekraczana przez 99,8 percentyl obliczony ze stężeń tych substancji odniesionych do 30 minut, występujących w roku kalendarzowym, należy uznać, że nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej wartości.

2. Jeżeli dopuszczalna wartość stężenia substancji zanieczyszczającej odniesiona do 24 godzin nie jest przekraczana przez 98 percentyl obliczony ze stężeń tych substancji odniesionych do 24 godzin, występujących w roku kalendarzowym, należy uznać, że nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej wartości.

§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa: J. Szyszko


Załączniki do rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 28 kwietnia 1998 r. (poz. 355)

  Załącznik nr 1
Lista substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu oraz czas ich obowiązywania
Lp. Nazwa substancji
Dopuszczalne wartości stężeń w mikrogramach na metr sześcienny (?x00B5;g/m3)
w odniesieniu do okresu
30 min.1) 24 godz.2) roku3)
1
2
3
4
5
1 Arsena)  0,2* 0,05 0,01
0,005 od 2010 r.
2 Benzen 20* 10 2,5
3 Benzo/a/piren (ng/m3) 12* 5 1
4 Dwutlenek azotu 500 150 40
5 Dwutlenek siarki 500 150 40
125 od 2005 r. 30 od 2005 r.
6 Kadma)  0,52* 0,22 0,01
0,005 od 2010 r.
7 Nikiela) (ng/m3) 230* 100 25
8 Ołówa)  5* 2 0,5
9 Pył zawieszony ogółemb) 350* 150 75
10 Pył zawieszony PM10c) 280* 125 50
50 od 2005 r. 30 od 2005 r.
20 od 2010 r.
11 Rtęćd)  0,7* 0,3 0,04
12 Tlenek węgla 20000 5000 2000*
13 Akrylonitryl 5* 2 0,5
14 Arsenowodór 5 2 0,4
15 Azbest (włókna/m3) 2350* 1000 250*
16 Beryl i jego związkia) 0,12 0,05 0,001
17 Chlorek winylu 12* 5 1
18 ChromVI a) 4,6* 2 0,4
19 Czterochloroetylen 600 300 70
20 Dwusiarczek dwumetylu 5* 2,1 0,44
21 Formaldehyd 50 20 4
22 Kwas siarkowy 200 100 16
23 Tlenek etylenu 100 30 4,3
24 Tlenek propylenu 100 30 4,3
25 Trójchloroetylen 400 150 60
26 Aceton 350 150 30
27 Acetonitryl 20 10 2,5
28 Acetylen 100* 50 10
29 Akroleina 10 4 0,9
30 Aldehyd octowy 20 10 2,5
31 Aldehyd propionowy 300* 100 16
32 Alkohol allilowy 60 20 3,2
33 Alkohol benzylowy 40* 17 3,5
34 Alkohol butylowy 300 130 26
35 Alkohol dwuacetonowy 150 50 7,9
36 Alkohol furfurylowy 100 50 13
37 Alkohol izobutylowy 300 130 26
38 Amoniak 400 200 50
39 Anilina 50 30 10
40 Antymon i jego związkia) 23 10 2
41 Bar i jego związkia) 30 10 1,6
42 Bezwodnik kwasu octowego 100* 43 8,7
43 Bizmut i jego związkia) 50* 10 1,2
44 Bor i jego związkia) 2* 1 0,25
45 Brom - pary 20 10 2,5
46 Bromek etylu 20 8,5 1,7
47 Bromek metylu 20 8,5 1,7
48 Bromooctan etylu 10* 4,3 0,9
49 Bromowodór 30 10 1,6
50 Butyloamina 200 100 2,5
51 Butyloglikol 100* 50 10
52 Cer i jego związkia) 3 1 0,16
53 Chlor 100 30 7
54 Chlorek allilu 100 43 8,7
55 Chlorek benzoilu 50* 30 10
56 Chlorek benzylu 10* 4,3 0,9
57 Chlorek etylenu 200 100 25
58 Chlorek metylenu 200 100 25
59 Chlorobenzen 100 43 8,7
60 Chlorofenolee) 20 10 2,5
61 Chloroform 200 100 25
62 Chloromrówczan etylu 30* 10 1,6
63 Chloromrówczan metylu 20* 10 2,5
64 Chloronitroanilina 1* 0,5 0,15
65 Chloropikryna 10 5 1,3
66 Chloropren 100 43 8,7
67 Chlorowodór 200 100 25
68 Chrom - związki III i IV wartościowea) 20* 10 2,5
69 Cyjanamid wapniowy 10* 5 1,3
70 Cyjanowodór, cyjanki 20 10 2,5
71 Cykloheksan 10 5 1
72 Cykloheksanol 60 26 5,2
73 Cykloheksanon 40 17 3,5
74 Cykloheksyloamina 10 5 1,3
75 Cyna i jej związkia) 50* 20 3,8
76 Cynk i jego związkia) 50 20 3,8
77 Czterochlorek krzemu 100* 30 4,3
78 Czterochlorek węgla 60 30 7,6
79 Czteroetylek ołowiu 1,2 0,5 0,1
80 Czterohydrofuran 50 21 4,4
81 Czterometyloołów 0,5* 0,2 0,04
82 Dichlorfos 6 2 0,3
83 Dioksan 50 10 1,2
84 Diuron 100* 50 13
85 Dwuchlorobenzen 60* 26 5,2
86 1,2-dwuchloroetan 400 150 60
87 1,1-dwuchloroetylen 30 10 1,6
88 1,2-dwuchloroetylen 300 100 16
89 Dwuetanoloamina 30 10 1,6
90 Dwuetyloamina 10 5 1,3
91 Dwuetyloanilina 6* 2,6 0,52
92 Dwumetyloamina 10 5 1,3
93 Dwumetylodwuchlorosilan 3* 1 0,16
94 Dwumetyloetanoloamina 10* 5 1,3
95 Dwumetyloformamid 30 13 2,6
96 Dwunitrobenzen 10 5 1,3
97 Dwunitrotoluen 10 3 0,43
98 Dwusiarczek węgla 50 20 10
99 Dwutlenek chloru 30 10 1,6
100 Epichlorhydryna 10 4 0,76
101 Etanoloamina 30 10 1,6
102 2-etoksyetanol-1 50 10 1,2
103 Etylenodwuamina 20 5 0,65
104 Etylobenzen 500 200 38
105 Fenol 20 10 2,5
106 Fluorf) 30 10 2
107 Fosforan trójkrezylu 20 10 2,5
108 Fosforowodór 20 10 2,5
109 Fosgen 10 5 1,3
110 Ftalan dwu-2-etyloheksylu 100 50 15
111 Ftalan dwubutylu 100 50 15
112 Ftalan dwuetylu 100 50 15
113 Ftalan dwumetylu 100 50 15
114 Furfural 50 21 4,4
115 Glikol 100 50 10
116 Hydrochinon 15 5 0,8
117 Izocyjaniany 10* 5 1,3
118 Kaprolaktam 100* 50 13
119 Kobalta) 5 2 0,4
120 Krezol 30 10 1,6
121 Ksyleng) 100 50 10
122 Kumen 50 21 4,4
123 Kwas akrylowy 10 4,3 0,9
124 Kwas chlorosulfonowy 100* 30 4,3
125 Kwas p-toluenosulfonowy 100* 30 4,3
126 Linuron 100* 30 4,3
127 Mangana) 9* 4 1
128 Merkaptany 20 10 2
129 Metakrylan butylu 200 80 20
130 Metakrylan metylu 200 80 20
131 Metyloamina 100 50 13
132 Metyloetyloketon 300 130 26
133 Metyloizobutyloketon 50 20 3,8
134 Mezytylen 100* 50 13
135 Miedźa) 20 5 0,6
136 Molibden, związki nierozpuszczalnea) 35 15 3,1
137 Molibden, związki rozpuszczalnea) 3,5 1,5 0,3
138 N-metylopirolidon 300* 100 16
139 N. N-dwuetyloanilina 3* 1 0,16
140 Nadtlenek benzoilu 100 50 13
141 Nadtlenek cykloheksanonu 40* 20 5,1
142 Naftochinon 10* 3 0,43
143 a-naftyloamina 10* 5 1,3
144 Nitrobenzen 50 30 10
145 Nitrotoluen 50 20 3,8
146 Octan butylu 100 43 8,7
147 Octan etylu 100 43 8,7
148 Octan metylu 70 30 6,1
149 Octan winylu 100 - 10*
150 Pirydyna 20 10 2,5
151 Propylobenzen 100* 50 13
152 Selen 30 0,3 0,06
153 Siarkowodór 20 7 5
154 Styren 20 5 2*
155 Substancje smołowe 100* 50 10
156 Tala)  1,00 0,5 0,13
157 Tlenochlorek fosforu 5 2,1 0,44
158 Tolueng) 100 50 10
159 Toluidyna 200 60 8,7
160 Toluilenodwuizocyjan 10 5 1,3
161 Trójchlorek fosforu 200 100 25
162 Trójchloroetan 100 50 10
163 Trójetylenoczteroamina 20 10 2,5
164 Trójetyloamina 20 10 2,5
165 Trójfenylofosfina 300* 150 50
166 Tytana) 50 20 3,8
167 Wanada) 2,3* 1 0,25
168 Węgiel elementarny 150* 50 8
169 Węglowodory alifatyczne - do C12 (poza wymienionymi w innych pozycjach i metanem) 3000* 2000 1000
170 Węglowodory aromatyczne (poza wymienionymi w innych pozycjach) 1000* 300 43
171 Wolframa) 100* 50 10
172 Żelazoa) 100* 50 10

Objaśnienia:

Przy kontroli stanu zanieczyszczenia powietrza uwzględnia się substancje zanieczyszczające wymienione w lp. 1-25 i ozon.

1) jako 99,8 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 30 minut, występujących w roku kalendarzowym,

2) jako 98 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 24 godzin, występujących w roku kalendarzowym,

3) jako stężenie średnie w roku kalendarzowym,

a) jako suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10,

b) stężenie pyłu mierzone metodą wagową, bez separacji frakcji,

c) stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 ?x00B5;m (PM10) mierzone metodą wagową z separacją frakcji lub metodami uznanymi za równorzędne,

d) jako suma rtęci i jej związków,

e) jako suma związków,

f) jako suma fluoru i fluorków rozpuszczalnych w wodzie,

g) jako suma izomerów,

* wielkości normowane tylko do celów obliczeniowych.

Nazwa substancji Dopuszczalna wartość stężenia w mikrogramach ma metr sześcienny (?x00B5;g/m3) w odniesieniu do 8 godz.1)
Ozon 110

Objaśniania:

1) jako średnia z ośmiu godzinnych wartości stężenia pomiędzy godzinami 10.00 i 18.00.

Nazwa substancji Dopuszczalny opad w g/(m2.rok)
Kadma) 0,01
Ołowa) 0,1
Pył ogółem 200

Objaśnienia:

a) jako suma metalu i jego związków.

Załącznik nr 2
Lista substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu na obszarach parków narodowych
Lp.
Nazwa substancji
Dopuszczalne wartości stężeń w mikrogramach na metr sześcienny (?x00B5;g/m3) w odniesieniu do okresu
30 min.1)
24 godz.2)
roku3)
1
2
3
4
5
1 Dwutlenek azotu 90 50 20
2 Dwutlenek siarki 150 75 15
3 Fluorowodór 3 0,4 0,02
4 Ozon 150 65 -

Objaśnienia:

1) jako 99,8 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 30 minut, występujących w roku kalendarzowym,

2) jako 98 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 24 godzin, występujących w roku kalendarzowym,

3) jako stężenie średnie w roku kalendarzowym.

Załącznik nr 3
Lista substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu na obszarach leśnych kompleksów promocyjnych
Lp.
Nazwa substancji
Dopuszczalne wartości stężeń w mikrogramach na metr sześcienny (?x00B5;g/m3) w odniesieniu do okresu
30 min.1)
24 godz.2)
roku3)
1
2
3
4
5
1 Dwutlenek azotu 150 60 30
2 Dwutlenek siarki 200 100 20
3 Fluorowodór 6 0,8 0,05
4 Ozon 150 65 -

Objaśnienia:

1) jako 99,8 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 30 minut, występujących w roku kalendarzowym,

2) jako 98 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 24 godzin, występujących w roku kalendarzowym,

3) jako stężenie średnie w roku kalendarzowym.

Załącznik nr 4
Lista substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu na obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz czas ich obowiązywania
Lp. Nazwa substancji Dopuszczalne wartości stężeń w mikrogramach na metr sześcienny (?x00B5;g/m3) w odniesieniu do okresu
30 min.1) 24 godz.2) roku3)
1 2 3 4 5
1 Arsena)  0,14* 0,035 0,007
0,005 od 2010 r.
2 Benzen 15* 7 1,7
3 Benzo/a/piren (ng/m3) 8* 3,5 0,7
4 Dwutlenek azotu 330 100 25
5 Dwutlenek siarki 350 125 30
6 Kadma)  0,35* 0,15 0,005
7 Nikiela) (ng/m3) 150* 70 17
8 Ołówa)  3* 1,3 0,35
9 Pył zawieszony ogółemb) 250* 125 50
10 Pył zawieszony PM10c) 200* 100 40
50 od 2005 r. 30 od 2005 r.
20 od 2010 r.
11 Rtęćd)  0,5* 0,2 0,03
12 Tlenek węgla 13500 3500 1350*

Objaśnienia:

1) jako 99,8 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 30 minut, występujących w roku kalendarzowym,

2) jako 98 percentyl obliczony ze stężeń odniesionych do 24 godzin, występujących w roku kalendarzowym,

3) jako stężenie średnie w roku kalendarzowym,

a) jako suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10,

b) stężenie pyłu mierzone metodą wagową, bez separacji frakcji lub metodą reflektometryczną,

c) stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 ?x00B5;m (PM10) mierzone metodą wagową z separacją frakcji lub metodami uznanymi za równorzędne,

d) jako suma rtęci i jej związków,

* wielkości normowane tylko do celów obliczeniowych.

Załącznik nr 5

Lista substancji zanieczyszczających, dopuszczalne wartości stężeń tych substancji w powietrzu na obszarach, na których znajdują się pomniki historii wpisane na "Listę dziedzictwa światowego", oraz czas ich obowiązywania

Lp. Nazwa substancji Dopuszczalna wartość stężenia w mikrogramach ma metr sześcienny (?x00B5;g/m3) w odniesieniu do roku1)
1 2 3
1 Dwutlenek siarki 35
30 od 2005 r.

Objaśnienia:

1) jako stężenie średnie w roku kalendarzowym.
 
 

Rozporządzenie Ministra  Środowiska

z dnia 6 czerwca 2002 r.

w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji.

(Dz. U. z dnia 27 czerwca 2002 r. Nr 87, poz. 796)

Na podstawie art. 86 ust. 1 i 2 oraz art. 89 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu oraz dopuszczalne częstości ich przekraczania,

2) oznaczenie numeryczne substancji, pozwalające na jednoznaczną jej identyfikację,

3) marginesy tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu,

4) zróżnicowane dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu dla:

a) terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej,

b) obszarów parków narodowych,

c) obszarów ochrony uzdrowiskowej,

 5) alarmowe poziomy niektórych substancji w powietrzu, których nawet krótkotrwałe przekroczenie może powodować zagrożenie dla zdrowia ludzi,

6) okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów - odrębnie dla dopuszczalnych poziomów substancji i odrębnie dla alarmowych poziomów substancji w powietrzu,

7) warunki, w jakich ustala się poziom substancji, takie jak temperatura i ciśnienie,

8) czas obowiązywania dopuszczalnych poziomów niektórych substancji dla terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej.

 § 2. 1. Określa się dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu dla terenu kraju, czas ich obowiązywania, oznaczenie numeryczne tych substancji, okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, dopuszczalne częstości przekraczania tych poziomów oraz marginesy tolerancji, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, które zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Określa się dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu na obszarach ochrony uzdrowiskowej, oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, które zawiera załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. Określa się dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu na obszarach parków narodowych, oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy uśredniania wyników pomiarów, które zawiera załącznik nr 3 do rozporządzenia.

4. Na obszarach, o których mowa w ust. 2 i 3, dopuszczalne poziomy substancji nieuwzględnionych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia, czas ich obowiązywania, dopuszczalne częstości przekraczania tych poziomów oraz marginesy tolerancji zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. Określa się alarmowe poziomy niektórych substancji w powietrzu, oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, które zawiera załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 4. Dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu ustala się w warunkach - temperatura 293 K i ciśnienie 101,3 kPa.

§ 5. Traci moc rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 28 kwietnia 1998 r. w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu (Dz. U. Nr 55, poz. 355).

§ 6. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Środowiska: S. Żelichowski


Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. (poz. 796)

Załącznik nr 1

DOPUSZCZALNE POZIOMY NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU DLA TERENU KRAJU, CZAS ICH OBOWIĄZYWANIA, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI, OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIA SIĘ WYNIKI POMIARÓW, DOPUSZCZALNE CZĘSTOŚCI PRZEKRACZANIA TYCH POZIOMÓW ORAZ MARGINESY TOLERANCJI

Lp. Nazwa substancji (numer CAS) a) Okres uśredniania wyników pomiarów Okres uśredniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu w [ľg/m3] Margines tolerancji

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 od 2010
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
1 Benzen (71-43-2) rok kalendarzowy 5 c) - 100

5

 100

5

 100

5

 100

5

 80

4

 60

3

 40

2

 20

1

 0
2 Dwutlenek azotu (10102-44-0) jedna godzina 200 c) 18 razy 40

80

 35

70

 30

60

 25

50

 20

40

 15

30

 10

20

 5

10

 0
rok kalendarzowy 40 c) - 40

16

 35

14

 30

12

 25

10

 20

8

 15

6

 10

4

 5

2

 0
Tlenek azotu d) (10102-44-0, 10102-43-9) rok kalendarzowy 40 e)

do 31.12.2002

 30 e)

od 1.01.2003

 - 0 0 0 0 0 0 0 0 0
3 Dwutlenek siarki (7446-09-5) jedna godzina 350 c) 24 razy 25,8

90

 17,2

60

 8,6

30

 0 0 0 0 0 0
24 godziny 150 e)

do 31.12.2002

 125 e)

od 1.01.2003

 3 razy 0 0 0 0 0 0 0 0 0
rok kalendarzowy 40 e)

do 31.12.2002

 20 e)

od 1.01.2003

 - 0 0 0 0 0 0 0 0 0
4 Ołów f) (7439-92-1) rok kalendarzowy 0,5 c) - 60

0,3

 40

0,2

 20

0,1

 0 0 0 0 0 0
5 Ozon (10028-15-6) osiem godzin g) 120 c)g) 60 dni h) do 31.12.2004 25 dni h) od 1.01.2005 0 0 0 0 0 0 0 0 0
okres wegetacyjny (1 V - 31 VII) 24.000e)i)

mg/m3xh do 31.12.2009

 18.000e)i)

mg/m3xh od 1.01.2010

 - 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6 Pył zawieszony PM10j) 24 godziny 50 c) 35- razy 30

15

 20

10

 10

5

 0 0 0 0 0 0
rok kalendarzowy 40 c) - 12

4,8

 8

3,2

 4

1,6

 0 0 0 0 0 0
7 Tlenek węgla (630-08-0) osiem godzin k) 10000 c)k) - 60

6000

 40

4000

 20

2000

 0 0 0 0 0 0

Objaśnienia:

a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) w przypadku programów ochrony powietrza, o których mowa w art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) częstość przekraczania odnosi się do poziomu dopuszczalnego wraz z marginesem tolerancji,

c) poziom dopuszczalny ze względu na ochronę zdrowia ludzi,

d) suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu,

e) poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin,

f) suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10,

g) maksymalna średnia ośmiogodzinna spośród średnich kroczących, obliczanych ze średnich jednogodzinnych w ciągu doby; każdą tak obliczoną średnią 8-godzinną przypisuje się dobie, w której się ona kończy; pierwszym okresem obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 17.00 dnia poprzedniego do godziny 01.00 danego dnia; ostatnim okresem obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 16.00 do 24.00 tego dnia,

h) liczba dni z przekroczeniem poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym uśredniona w ciągu kolejnych trzech lat; w przypadku braku danych pomiarowych z trzech lat dotrzymanie dopuszczalnej częstości przekroczeń sprawdza się na podstawie danych pomiarowych z co najmniej jednego roku,

i) wyrażony jako AOT 40, które oznacza sumę różnic pomiędzy stężeniem średnim jednogodzinnym wyrażonym w ľg/m3 a wartością 80 ľg/m3, dla każdej godziny w ciągu doby pomiędzy godziną 8.00 a 20.00 czasu środkowoeuropejskiego, dla której stężenie jest większe niż 80 ľg/m3; wartość tę uznaje się za dotrzymaną, jeżeli nie przekracza jej średnia z takich sum obliczona dla okresów wegetacyjnych z pięciu kolejnych lat; w przypadku braku danych pomiarowych z pięciu lat dotrzymanie tej wartości sprawdza się na podstawie danych pomiarowych z co najmniej trzech lat;

 w przypadku gdy w serii pomiarowej występują braki, obliczaną wartość AOT 40 należy pomnożyć przez iloraz liczby możliwych terminów pomiarowych do liczby wykonanych w tym okresie pomiarów, j) stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 ľm (PM10) mierzone metodą wagową z separacją frakcji lub metodami uznanymi za równorzędne,

k) maksymalna średnia ośmiogodzinna, spośród średnich kroczących, obliczanych co godzinę z ośmiu średnich jednogodzinnych w ciągu doby. Każdą tak obliczoną średnią 8-godzinną przypisuje się dobie, w której się ona kończy; pierwszym okresem obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 17.00 dnia poprzedniego do godziny 01.00 danego dnia; ostatnim okresem obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 16.00 do 24.00 tego dnia.

Załącznik nr 2
DOPUSZCZALNE POZIOMY NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI NA OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI ORAZ OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIA SIĘ WYNIKI POMIARÓW
Lp. Nazwa substancji (numer CAS) a) Okres uśredniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu w [mg/m3]
1 Benzen (71-43-2) rok kalendarzowy 4
2 Dwutlenek azotu (10102-44-0) jedna godzina 200
rok kalendarzowy 35
3 Dwutlenek siarki (7446-09-5) jedna godzina 350
24 godziny 125
4 Ołów b) (7439-92-1) rok kalendarzowy 0,5
5 Tlenek węgla (630-08-0) 8 godzin 5.000

Objaśnienia:

a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10.

Załącznik nr 3
DOPUSZCZALNE POZIOMY NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI NA OBSZARACH PARKÓW NARODOWYCH, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI ORAZ OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIA SIĘ WYNIKI POMIARÓW
Lp. Nazwa substancji (numer CAS) a) Okres uśredniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu w [mg/m3]
1 Dwutlenek siarki (7446-09-5) rok kalendarzowy 15
2 Tlenki azotu b) (10102-44-0, 10102-43-9) rok kalendarzowy 20

Objaśnienia:

a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) suma dwutlenku azotu i innych tlenków azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu.

Załącznik nr 4
ALARMOWE POZIOMY NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI ORAZ OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIA SIĘ WYNIKI POMIARÓW
Lp.  Nazwa substancji (numer CAS) a) Okres uśredniania wyników pomiarów Alarmowy poziom substancji w powietrzu w [mg/m3]
1 Dwutlenek azotu (10102-44-0) jedna godzina 400 b)
2 Dwutlenek siarki (7446-09-5) jedna godzina 500 b)
3 Ozon c) (10028-15-6) jedna godzina 240

Objaśnienia:

a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) wartość występująca przez trzy kolejne godziny w punktach pomiarowych reprezentujących jakość powietrza na obszarze o powierzchni co najmniej 100 km2 albo na obszarze strefy zależnie od tego, który z tych obszarów jest mniejszy,

c) wartość progowa informowania społeczeństwa o ryzyku wystąpienia poziomów alarmowych wynosi 180 ľg/m3.
 

Rozporządzenie Ministra  Środowiska1)

z dnia 5 grudnia 2002 r.

w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu

(Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12)

Na podstawie art. 222 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) wartości odniesienia, wyrażone jako poziomy substancji w powietrzu, zróżnicowane dla: a) terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej,

b) obszarów parków narodowych,

c) obszarów ochrony uzdrowiskowej;

 2) warunki, w jakich ustala się wartości odniesienia, takie jak temperatura i ciśnienie;

3) oznaczenie numeryczne substancji pozwalające na jednoznaczną jej identyfikację;

4) okresy, dla których uśrednione są wartości odniesienia;

5) warunki uznawania wartości odniesienia za dotrzymane;

6) referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu.

 § 2. 1. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu dla terenu kraju, oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednione są wartości odniesienia, z wyłączeniem obszarów parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Wartości odniesienia dla dwutlenku siarki i tlenków azotu w powietrzu na obszarach parków narodowych, oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednione są wartości odniesienia, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. Wartości odniesienia dla benzenu, dwutlenku azotu i dwutlenku siarki w powietrzu na obszarach ochrony uzdrowiskowej, oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednione są wartości odniesienia, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

4. Na obszarach parków narodowych i obszarach ochrony uzdrowiskowej wartości odniesienia dla substancji niewymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. Wartości odniesienia dla substancji w powietrzu ustala się w warunkach - temperatura 293 K i ciśnienie 101,3 kPa.

§ 4. 1. Uznaje się, że wartość odniesienia substancji w powietrzu uśredniona dla 1 godziny, określona w załączniku nr 1 do rozporządzenia, jest dotrzymana, jeżeli wartość ta nie jest przekraczana więcej niż przez 0,274% czasu w roku dla dwutlenku siarki oraz więcej niż przez 0,2% czasu w roku dla pozostałych substancji.

2. W przypadku dwutlenku siarki i dwutlenku azotu częstość przekraczania odnosi się do wartości odniesienia wraz z marginesem tolerancji określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796).

§ 5. Referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 6. Do spraw wszczętych przez dniem wejścia w życie rozporządzenia a niezakończonych decyzją ostateczną stosuje się przepisy dotychczasowe.

§ 7. Uchyla się rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 3 września 1998 r. w sprawie metod obliczania stanu zanieczyszczenia powietrza dla źródeł istniejących i projektowanych (Dz. U. Nr 122, poz. 805).

§ 8. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lutego 2003 r.

Minister Środowiska: S. Żelichowski
Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. (poz. 12)  
Załącznik nr 1
WARTOŚCI ODNIESIENIA DLA NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU DLA TERENU KRAJU, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI ORAZ OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIONE SĄ WARTOŚCI ODNIESIENIA, Z WYŁĄCZENIEM OBSZARÓW PARKÓW NARODOWYCH I OBSZARÓW OCHRONY UZDROWISKOWEJ
Lp. Nazwa substancji (dla niektórych substancji podano w nawiasach ich nazwy zwyczajowe) Oznaczenie numeryczne substancji (numer CAS) a) Wartości odniesienia w mikrogramach na metr sześcienny (ľg/m3) uśrednione dla okresu
1 godziny roku kalendarzowego
1. Acetaldehyd (aldehyd octowy) 75-07-0 20 2,5
2. Aceton 67-64-1 350 30
3. Acetonitryl 75-05-8 20 2,5
4. Akrylaldehyd (akroleina) 107-02-8 10 0,9
5. Akrylonitryl 107-13-1 5 0,5
6. Alkohol furfurylowy 98-00-0 100 13
7. 2-Aminoetanol (etanoloamina) 141-43-5 30 1,6
8. 3,6-diazaoktano-l,8-diamina (trójetylenoczteroamina) 112-24-3 20 2,5
9. Amoniak 7664-41-7 400 50
10. Anilina 62-53-3 50 10
11. Antymon b) 7440-36-0 23 2
12. Arsan (arsenowodór) 7784-42-1 5 0,4
13. Arsen b) 7440-38-2 0,2 0,01
14. Azbest (włókna/m3) 1332-21-4 2350 250
15. Bar b) 7440-39-3 30 1,6
16. Benzen 71-43-2 30 5
17. Benzo[a]piren 50-32-8 0,012 0,001
18. Beryl b) 7440-41-7 0,12 0,001
19. Bezwodnik octowy (bezwodnik kwasu octowego) 108-24-7 100 8,7
20. Bizmut b) 7440-69-9 50 1,2
21. Bor b) 7440-42-8 2 0,25
22. Brom - pary 7726-95-6 20 2,5
23. Bromoetan (bromek etylu) 74-96-4 20 1,7
24. Bromometan (bromek metylu) 74-83-9 20 1,7
25. Bromooctan etylu 105-36-2 10 0,9
26. Bromowodór 10035-10-6 30 1,6
27. Butan-1-ol (alkohol butylowy) 71-36-3 300 26
28. Butan-2-on (metyloetyloketon) 78-93-3 300 26
29. Butyloamina 109-73-9 200 2,5
30. Cer b) 7440-45-1 3 0,16
31. Chlor 7782-50-5 100 7
32. Chlorek benzoilu 98-88-4 50 10
33. Chlorobenzen 108-90-7 100 8,7
34. 2-Chlorobuta-1,3-dien (chloropren) 126-99-8 100 8,7
35. 1-Chloro-2,3-epoksypropan (epichlorhydryna) 106-89-8 10 0,76
36. Chlorofenol f) 25167-80-0 20 2,5
37. Chloro(fenylo)metan (chlorek benzylu) 100-44-7 10 0,9
38. Chloroform 67-66-3 200 25
39. Chloromrówczan etylu 541-41-3 30 1,6
40. Chloronitroanilina f) - 1 0,15
41. 3-Chloropropen (chlorek allilu) 107-05-1 100 8,7
42. Chlorowodór 7647-01-0 200 25
43. Chrom - związki III i IV wartościowe b) 7440-47-3 20 2,5
44. ChromVI b) 7440-47-3 4,6 0,4
45. Cyjanamid wapnia 156-62-7 10 1,3
46. Cyjanowodór i cyjanki w przeliczeniu na HCN 74-90-8 20 2,5
47. Cykloheksan 110-82-7 10 1
48. Cykloheksanol 108-93-0 60 5,2
49. Cykloheksanon 108-94-1 40 3,5
50. Cykloheksyloamina 108-91-8 10 1,3
51. Cyna b) 7440-31-5 50 3,8
52. Cynk b) 7440-66-6 50 3,8
53. Dichlorfos 62-73-7 6 0,3
54. Dichlorobenzen (dwuchlorobenzen)f) - 60 5,2
55. Dichlorodimetylosilan (dwumetylodwuchlorosilan) 75-78-5 3 0,16
56. 1,2-Dichloroetan (chlorek etylenu) 107-06-2 200 25
57. 1,1-Dichloroeten (1,1-dwuchloroetylen) 75-35-4 30 1,6
58. 1,2-Dichloroeten (1,2-dwuchloroetylen) 540-59-0 300 16
59. Dichlorometan (chlorek metylenu) 75-09-2 200 25
60. Dietyloamina (dwuetyloamina) 109-89-7 10 1,3
61. Dietyloanilina (dwuetyloanilina)f) - 6 52
62. Dimetyloamina (dwumetyloamina) 124-40-3 10 1,3
63. 2-(Dimetyloamino)etanol 

(N,N-dwumetyloetanoloamina)

 108-01-0 10 1,3
64. Dimetyloformamid (dwumetyloformamid) 68-12-2 30 2,6
65. Dinitrobenzen (dwunitrobenzen) f) 25154-54-5 10 1,3
66. Dinitrotoluen (dwunitrotoluen) f) 25321-14-6 10 0,43
67. Dioksan 123-91-1 50 1,2
68. Disiarczek dimetylu (dwusiarczek dwumetylu) 624-92-0 5 0,44
69. Disiarczek węgla (dwusiarczek węgla) 75-15-0 50 10
70. Ditlenek azotu (dwutlenek azotu) 10102-44-0 200 40
71. Ditlenek chloru (dwutlenek chloru ) 10049-04-4 30 1,6
72. Ditlenek siarki (dwutlenek siarki) 7446-09-5 350 30
73. Diuron 330-54-1 100 13
74. 1,2-Epoksypropan (tlenek propylenu) 75-56-9 100 4,3
75. Etano-1,2-diol (glikol etylenowy) 107-21-1 100 10
76. 2-Etoksyetanol 110-80-5 50 1,2
77. Etylenodiamina (etylenodwuamina) 107-15-3 20 0,65
78. Etylobenzen 100-41-4 500 38
79. Etyn (acetylen) 74-86-2 100 10
80. Fenol 108-95-2 20 2,5
81. Fenylometanol (alkohol benzylowy) 100-51-6 40 3,5
82. Fluor e) 7782-41-4 30 2
83. Formaldehyd 50-00-0 50 4
84. Fosfan (fosforowodór) 7803-51-2 20 2,5
85. Fosforan(V)tris(2-tolilu) (fosforan trójkrezylu) 78-30-8 20 2,5
86. Fosgen 75-44-5 10 1,3
87. Ftalan bis(2-etyloheksylu) (ftalan dwu-2-etyloheksylu) 117-81-7 100 15
88. Fftalan dibutylu (ftalan dwubutylu) 84-74-2 100 15
89. Ftalan dietylu (ftalan dwuetylu) 84-66-2 100 15
90. Ftalan dimetylu (ftalan dwumetylu) 131-11-3 100 15
91. 2-Furaldehyd (furfural) 98-01-1 50 4,4
92. Heksano-6-laktam (kaprolaktam) 105-60-2 100 13
93. Hydrochinon 123-31-9 15 0,8
94. 4-Hydroksy-4-metylopentan-2-on (alkohol dwuacetonowy) 123-42-2 150 7,9
95. 2,2’-Iminodietanol (dwuetanoloamina) 111-42-2 30 1,6
96. Izocyjaniany - 10 1,3
97. Izopropylobenzen (kumen) 98-82-8 50 4,4
98. Kadm b) 7440-43-9 0,52 0,01
99. Kobalt b) 7440-48-4 5 0,4
100. Krezolf) 1319-77-3 30 1,6
101. Ksylen f) 1330-20-7 100 10
102. Kwas akrylowy 79-10-7 10 0,9
103. Kwas chlorosiarkowy(VI) 

(kwas chlorosulfonowy)

 7790-94-5 100 4,3
104. Kwas 4-metylobenzosulfonowy (kwas p-toluenosulfonowy) 104-15-4 100 4,3
105. Kwas octowy 64-19-7 200 17
106. Kwas siarkowy (VI) 7664-93-9 200 16
107. Linuron 330-55-2 100 4,3
108. Mangan b) 7439-96-5 9 1
109. Merkaptany - 20 2
110. Metakrylan butylu 97-88-1 200 20
111. Metakrylan metylu 80-62-6 200 20
112. Metanol (alkohol metylowy) 67-56-1 1000 130
113. Metyloamina 74-89-5 100 13
114. 4-Metylopentan-2-on (metyloizobutyloketon) 108-10-1 50 3,8
115. 1-Metylo-2-pirolidon 

(N-metylopirolidon)

 872-50-4 300 16
116. 2-Metylopropan-1-ol (alkohol izobutylowy) 78-83-1 300 26
117. Mezytylen 108-67-8 100 13
118. Miedź b) 7440-50-8 20 0,6
119. Molibden, związki nierozpuszczalne b) 7439-98-7 35 3,1
120. Molibden, związki rozpuszczalne b) 7439-98-7 3,5 0,3
121. Nadtlenek cykloheksanonu 12262-58-7 40 5,1
122. Nadtlenek dibenzoilowy (nadtlenek benzoilu) 94-36-0 100 13
123. Naftochinon f) - 10 0,43
124. Nikiel b) 7440-02-0 0,230 0,025
125. Nitrobenzen 98-95-3 50 10
126. Nitrotoluen f) - 50 3,8
127. Octan butylu 123-86-4 100 8,7
128. Octan etylu 141-78-6 100 8,7
129. Octan metylu 79-20-9 70 6,1
130. Octan winylu 108-05-4 100 10
131. Oksiran (tlenek etylenu) 75-21-8 100 4,3
132. Ołów b) 7439-92-1 5 0,5
133. Ozon - jako zanieczyszczenie pierwotne 10028-15-6 150 -
134. Pirydyna 110-86-1 20 2,5
135. Prop-2-en-1-ol (alkohol allilowy) 107-18-6 60 3,2
136. Propylobenzen 103-65-1 100 13
137. Pył zawieszony PM10 c) - 280 40
138. Rtęć d) 7439-97-6 0,7 0,04
139. Selen 7782-49-2 30 0,06
140. Siarkowodór 7783-06-4 20 5
141. Styren 100-42-5 20 2
142. Substancje smołowe - 100 10
143. Tal b) 7440-28-0 1 0,13
144. Tetrachloroeten (czterochloroetylen) 127-18-4 600 70
145. Tetrachlorometan (czterochlorek węgla) 56-23-5 60 7,6
146. Tetrachlorosilan (czterochlorek krzemu) 10026-04-7 100 4,3
147. Tetraetyloplumban (czteroetylek ołowiu) 78-00-2 1,2 0,1
148. Tetrahydrofuran (czterohydrofuran) 109-99-9 50 4,4
149. Tetrametyloplumban (czterometylek ołowiu) 75-74-1 0,5 0,04
150. Tlenek węgla 630-08-0 30.000 -
151. Toluen 108-88-3 100 10
152. Toluidynaf) - 200 8,7
153. Toluilenodiizocyjanian (toluilenodwuizocyjan) 26471-62-5 10 1,3
154. Trichlorek fosforu (trójchlorek fosforu) 7719-12-2 200 25
155. Trichlorek fosforylu (tlenochlorek fosforu) 10025-87-3 5 0,44
156. Trichloroetan (trójchloroetan)f) - 100 10
157. Trichloroeten (trójchloroetylen) 79-01-6 400 60
158. Ttrichloronitrometan (chloropikryna) 76-06-2 10 1,3
159. Trietylamina (trójetyloamina) 121-44-8 20 2,5
160. Trifenylfosfina (trójfenylofosfina) 603-35-0 300 50
161. Tytan b) 13463-67-7 50 3,8
162. Wanad b) 7440-62-2 2,3 0,25
163. Węgiel elementarny 7440-44-0 150 8
164. Węglowodory alifatyczne - do C12 (poza wymienionymi w innych pozycjach i metanem) - 3.000 1.000
165. Węglowodory aromatyczne (poza wymienionymi w innych pozycjach ) - 1.000 43
166. Wolfram b) 7440-33-7 100 10
167. Żelazo b) 7439-89-6 100 10

Objaśnienia:

a) - oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) - jako suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10,

c) - stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 ľm (PM10),

d) - jako suma rtęci i jej związków,

e) - jako suma fluoru i fluorków rozpuszczalnych w wodzie,

f) - jako suma izomerów.
Nazwa substancji Wartości odniesienia opadu substancji pyłowej w g/(m2 x rok)
Kadm a) 0,01
Ołów a) 0,1
Pył ogółem 200

Objaśnienia:

a) jako suma metalu i jego związków w pyle.

Załącznik nr 2
WARTOŚCI ODNIESIENIA DLA DWUTLENKU SIARKI I TLENKÓW AZOTU W POWIETRZU NA OBSZARACH PARKÓW NARODOWYCH, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI ORAZ OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIONE SĄ WARTOŚCI ODNIESIENIA
Lp. Nazwa substancji Oznaczenie numeryczne substancji (numer CAS) a) Wartości odniesienia w mikrogramach na metr sześcienny (ľg/m3) uśrednione dla roku kalendarzowego
1 Ditlenek siarki (dwutlenek siarki) 7446-09-5 15
2 Tlenki azotu b) 10102-44-0, 10102-43-9 20

Objaśnienia:

a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu.

Załącznik nr 3
WARTOŚCI ODNIESIENIA DLA BENZENU, DWUTLENKU AZOTU I DWUTLENKU SIARKI W POWIETRZU NA OBSZARACH OCHRONY UZDROWISKOWEJ, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI ORAZ OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIONE SĄ WARTOŚCI ODNIESIENIA
Lp. Nazwa substancji Oznaczenie numeryczne substancji (numer CAS) a) Okres uśredniania wyników Wartości odniesienia w mikrogramach na metr sześcienny (ľg/m3)
1 Benzen 71-43-2 rok kalendarzowy 4
2 Ditlenek azotu (dwutlenek azotu) 10102-44-0 1 godzina 200
rok kalendarzowy 35
3 Ditlenek siarki (dwutlenek siarki) 7446-09-5 1 godzina 350

Objaśnienia:

a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number,

b) jako suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10.

Załącznik nr 4
REFERENCYJNE METODYKI MODELOWANIA POZIOMÓW SUBSTANCJI W POWIETRZU

Wykaz oznaczeń
Lp. Oznaczenie Jednostka Znaczenie
1 2 3 4
1. A, B - współczynniki we wzorach na współczynniki dyfuzji atmosferycznej
2. a, b, g, m, C1, C2   stałe zależne od stanu równowagi atmosfery
3. c - numer obszaru o danym typie pokrycia terenu
4. d m średnica wewnętrzna wylotu emitora
5. dr m średnica równoważna wylotu emitora
6. dk m długość boku kwadratowego źródła powierzchniowego lub długość odcinka źródła liniowego, powstałych z podziału źródła powierzchniowego lub liniowego
7. D m długość boku kwadratowego źródła powierzchniowego lub długość źródła liniowego
8. D1 ľg/m3 wartość odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalny poziom1 substancji w powietrzu uśrednione dla 1 godziny
9. Da ľg/m3 wartość odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalny poziom1 substancji w powietrzu, uśrednione dla roku
10. Dp g/(m2 x rok) wartość odniesienia opadu substancji pyłowej
11. e - numer emitora (od 1 do n)
12. ek mg/s emisja substancji z jednego z emitorów zastępujących źródło powierzchniowe lub liniowe
13. E mg/s emisja substancji z emitora lub ze źródła powierzchniowego lub liniowego
14. Eg mg/s maksymalna emisja substancji gazowej
15. Ep mg/s maksymalna emisja pyłu zawieszonego
16. Ez mg/s emisja substancji z emitora zastępczego
17. _

Eg

 mg/s średnia emisja substancji gazowej dla okresu obliczeniowego (roku, sezonu lub podokresu)
18. _

Ep

 mg/s średnia emisja pyłu zawieszonego dla okresu obliczeniowego (roku, sezonu lub podokresu)
19. _

Ef

 mg/s średnia emisja danej frakcji substancji pyłowej dla okresu obliczeniowego (roku, sezonu lub podokresu)
20. F m2 powierzchnia obszaru objętego obliczeniami
21. f - numer frakcji substancji pyłowej
22. G - liczba obliczeniowych kierunków wiatrów wynikająca z podziału kąta 2p
23. h m geometryczna wysokość emitora liczona od poziomu terenu
24. _

h

 m średnia arytmetyczna z wysokości emitorów, obliczana przy tworzeniu emitora zastępczego
25. hmax m geometryczna wysokość najwyższego z emitorów w zespole
26. hz m wysokość emitora zastępczego
27. Dh m wyniesienie gazów odlotowych
28. DhH m wyniesienie gazów odlotowych liczone według formuły Hollanda
29. Dhc m wyniesienie gazów odlotowych liczone według formuły CONCAWE
30. H m efektywna wysokość emitora
31. Hmax m największa efektywna wysokość emitora w zespole z obliczonych dla wszystkich sytuacji meteorologicznych
32. i - numer sytuacji meteorologicznej (od 1 do 36)
33. j - numer sektora róży wiatrów (od 1 do r)
34. k - numer emitora zastępującego źródło powierzchniowe lub liniowe (od 1 do n)
35. l - numer kierunku wiatru (od 1 do G)
36. Lp - liczba wszystkich przypadków występowania sytuacji meteorologicznych w róży wiatrów
37. n - liczba emitorów w zespole emitorów lub liczba emitorów, którymi zastępowane jest źródło powierzchniowe lub liniowe
38. Nij - liczba przypadków występowania sytuacji meteorologicznej "i" w sektorze róży wiatrów "j"
39. Opf g/(m2 x rok) opad danej frakcji substancji pyłowej w sektorze róży wiatrów
40. Op g/(m2 x rok) całkowity opad substancji pyłowej
41. p, q m wymiary wylotu emitora o przekroju prostokątnym
42. P(D1) % częstość przekraczania wartości odniesienia lub dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu
43. Q kJ/s emisja ciepła z emitora
44. R ľg/m3 tło substancji
45. Rp g/(m2 x rok) tło opadu substancji pyłowej
46. r - liczba sektorów róży wiatrów
47. s m odległość punktu, w którym dokonuje się obliczeń, od środka źródła powierzchniowego lub odległość tego punktu od najbliższego punktu odcinka źródła liniowego, powstałych z podziału źródła powierzchniowego lub liniowego
48. Smin m dopuszczalna minimalna odległość między punktem, w którym dokonuje się obliczeń, a emitorem zastępującym źródło powierzchniowe
49. Sa ľg/m3 stężenie substancji w powietrzu uśrednione dla roku
50. Sxyz ľg/m3 stężenie substancji w powietrzu uśrednione dla 1 godziny
51. Sxy ľg/m3 stężenie substancji w powietrzu uśrednione dla 1 godziny, na powierzchni terenu
52. Sxz ľg/m3 stężenie substancji w powietrzu uśrednione dla 1 godziny, w osi wiatru, na wysokości z
53. Sx ľg/m3 stężenie substancji w powietrzu uśrednione dla 1 godziny, w odległości x od emitora, na powierzchni terenu, w osi wiatru
54. Sm ľg/m3 stężenie maksymalne substancji gazowej w powietrzu w określonej sytuacji meteorologicznej
55. Smp ľg/m3 stężenie maksymalne pyłu zawieszonego w powietrzu w określonej sytuacji meteorologicznej
56. Smm ľg/m3 najwyższe ze stężeń maksymalnych substancji w powietrzu
57. _

S

 ľg/m3 stężenie średnie (w roku, sezonie lub podokresie) substancji w powietrzu
58. _

Sx

 ľg/m3 stężenie średnie (w roku, sezonie lub podokresie) substancji w powietrzu w odległości x od emitora
59. t - numer podokresu
60. T K temperatura gazów odlotowych na wylocie emitora
61. To K średnia temperatura powietrza dla okresu obliczeniowego (roku, sezonu lub podokresu)
62. ua m/s prędkość wiatru na wysokości anemometru
63. uh m/s prędkość wiatru na wysokości wylotu emitora
64. _

u

 m/s średnia prędkość wiatru w warstwie od geometrycznej wysokości emitora h do efektywnej wysokości emitora H
65. us m/s średnia prędkość wiatru w warstwie od poziomu terenu do efektywnej wysokości emitora H
66. v m/s prędkość gazów odlotowych na wylocie emitora
67. wf m/s prędkość opadania danej frakcji substancji pyłowej
68. x m składowa odległości emitora od punktu, dla którego dokonuje się obliczeń, równoległa do kierunku wiatru
69. y m składowa odległości emitora od punktu, dla którego dokonuje się obliczeń, prostopadła do kierunku wiatru
70. z m wysokość, dla której oblicza się stężenie substancji w powietrzu
71. xm m odległość emitora od punktu występowania stężenia Sm lub Smp
72. xmm m odległość emitora od punktu występowania stężenia Smm
73. Xe, Ye m współrzędne emitora
74. Xp, Yp, Zp m współrzędne punktu, dla którego dokonuje się obliczeń
75. Xz,, Yz m współrzędne emitora zastępczego
76. Z m wysokość ostatniej kondygnacji budynku
77. zo m średnia wartość współczynnika aerodynamicznej szorstkości terenu na obszarze objętym obliczeniami
78. sy m współczynnik poziomej dyfuzji atmosferycznej
79. sz m współczynnik pionowej dyfuzji atmosferycznej
80. t - liczba godzin w roku, sezonie lub podokresie

1 - łącznie z marginesem tolerancji właściwym dla danej substancji i roku.

1. Dane do obliczeń poziomów substancji w powietrzu:

1.1 Tło substancji i tło opadu substancji pyłowej

Tło substancji, dla których określone są dopuszczalne poziomy w powietrzu, stanowi aktualny stan jakości powietrza określony przez właściwy inspektorat ochrony środowiska jako stężenie uśrednione dla roku. Dla pozostałych substancji tło uwzględnia się w wysokości 10% wartości odniesienia uśrednionej dla roku.

Tło opadu substancji pyłowej uwzględnia się w wysokości 10% wartości odniesienia opadu substancji pyłowej.

Tła nie uwzględnia się przy obliczeniach poziomów substancji w powietrzu dla zakładów, z których substancje wprowadzane są do powietrza wyłącznie emitorami wysokości nie mniejszej niż 100 metrów.

1.2 Położenie emitorów

Położenie emitorów oznacza się za pomocą współrzędnych Xe i Ye, przy czym oś X jest skierowana w kierunku wschodnim, a oś Y w kierunku północnym.

1.3 Parametry emitora

Parametrami emitora są:

a) geometryczna wysokość emitora liczona od poziomu terenu - h,

b) średnica wewnętrzna wylotu emitora - d,

c) prędkość gazów odlotowych na wylocie emitora - v,

d) temperatura gazów odlotowych na wylocie emitora - T.

 W przypadku emitora o wylocie prostokątnym, o wymiarach p x q, oblicza się średnicę równoważną według wzoru:

/1.1/

1.4 Emisja

Należy ustalić:

a) maksymalną emisję uśrednioną dla 1 godziny - Eg, Ep,

b) średnią emisję dla okresu obliczeniowego (roku, sezonu lub podokresu) - Eg, Ep, Ef.

 Emisję maksymalną określa się dla tej fazy procesu, w której w ciągu 1 godziny emitowana jest największa masa substancji. W przypadku trwania maksymalnej emisji krócej niż 1 godzina, należy obliczyć najwyższą średnią emisję odniesioną do 1 godziny.

W przypadku emitorów pracujących okresowo lub ze zmieniającymi się w ciągu roku emisją i parametrami (v i T), obliczenia poziomów substancji w powietrzu należy wykonywać dla takich podokresów, że w czasie każdego z nich:

- nie zmienia się liczba jednocześnie pracujących emitorów w zespole,

- emisja z każdego emitora nie zmienia się o więcej niż 25 %,

- parametry emitora (v, T) nie zmieniają się o więcej niż 25 %.

 W związku z powyższym, przy podziale roku na podokresy należy rozważyć: - cykl zmienności emisji i parametrów każdego emitora (v, T),

- równoczesność i czas pracy emitorów w zespole,

- możliwość dobrania odpowiednich danych meteorologicznych (róża wiatrów) dla każdego z podokresów.

 Przy obliczeniach rozkładu stężeń substancji w powietrzu uwzględniających podział roku na podokresy należy przyjmować emisję charakterystyczną dla każdego podokresu, przy czym przynajmniej w jednym z podokresów (niekoniecznie w tym samym dla wszystkich emitorów) musi być uwzględniona emisja maksymalna z każdego z emitorów.

Przy określaniu emisji maksymalnej z emitora, który odprowadza gazy odlotowe z więcej niż jednego źródła, należy uwzględniać jednoczesność pracy poszczególnych źródeł wynikającą z przyjętej technologii i innych ograniczeń.

Zaleca się, by obliczenia stężeń średnich oraz opadu substancji pyłowej były również wykonywane z uwzględnieniem podziału roku na podokresy. Dopuszcza się jednak obliczanie tych wielkości z zastosowaniem średnich emisji i parametrów emitora (v, T) dla roku, przy czym powinny to być średnie ważone względem czasu trwania podokresów.

1.5 Dane meteorologiczne

Do obliczenia poziomów substancji w powietrzu niezbędne są następujące dane meteorologiczne:

a) statystyka stanów równowagi atmosfery, prędkości i kierunków wiatru (róża wiatrów),

b) średnia temperatura powietrza dla okresu obliczeniowego (roku, sezonu lub podokresu) - To.

 Wyróżnionych jest 36 różnych sytuacji meteorologicznych wynikających z 6 stanów równowagi atmosfery, którym odpowiadają zakresy prędkości wiatru na wysokości ha=14 m, ze skokiem co 1 m/s (tablica 1.1).

Tablica 1.1 Sytuacje meteorologiczne
Stan równowagi atmosfery Zakres prędkości wiatru ua [m/s]
1 - silnie chwiejna 1 - 3
2 - chwiejna 1 - 5
3 - lekko chwiejna 1 - 8
4 - obojętna 1 - 11
5 - lekko stała 1 - 5
6 - stała 1 - 4

Statystyki stanów równowagi atmosfery, prędkości i kierunków wiatru oraz średnie temperatury powietrza T0 opracowane są przez państwową służbę meteorologiczną.

W obliczeniach zaleca się stosowanie róży wiatrów najbardziej odpowiedniej dla podokresów (np. zimowej-dziennej), ale dopuszcza się też stosowanie jednej róży wiatrów (np. rocznej) dla wszystkich podokresów.

2. Obliczenia wstępne

2.1 Efektywna wysokość emitora

Efektywną wysokość emitora oblicza się według wzoru:

H = h + Dh /2.1/

Wyniesienie gazów odlotowych Dh zależy od prędkości wylotowej gazów v, emisji ciepła Q i prędkości wiatru na wysokości wylotu z emitora uh. W przypadku emitorów poziomych i zadaszonych przyjmuje się, że wyniesienie gazów odlotowych wynosi zero.

Emisję ciepła oblicza się według wzoru:

[kJ/s] /2.2/

Wyniesienie gazów odlotowych Dh oblicza się na podstawie następujących formuł:

a) formuły Hollanda, gdy 0 ?Q ?16.000 kJ/s, przy czym wyróżnia się następujące przypadki: - Dh = DhH = 0 dla v ? 0,5uh /2.3/

- Dh = DhH =  dla v ? uh /2.4/

- Dh = DhH = dla 0,5uh < v < uh /2.5/

 b) formuły CONCAWE, gdy Q?24.000 kJ/s

Dh = Dhc =  /2.6/

c) kombinacji formuł Hollanda i CONCAWE, gdy 16.000 < Q < 24.000 kJ/s

Dh = DhH /2.7/

 gdzie: DhH - wyniesienie gazów odlotowych obliczone według formuły Hollanda,

Dhc - wyniesienie gazów odlotowych obliczone według formuły CONCAWE.

2.2 Parametry meteorologiczne

Parametry meteorologiczne występujące w obliczeniach poziomów substancji w powietrzu obejmują:

- prędkość wiatru na wysokości wylotu emitora dla h ? 300 m /2.8/

dla h > 300 m /2.9/

- średnią prędkość wiatru w warstwie od poziomu terenu do efektywnej wysokości emitora

dla H ? 300 m /2.10/

dla H > 300 m /2.11/

- średnią prędkość wiatru w warstwie od geometrycznej wysokości emitora do efektywnej wysokości emitora

dla h = H /2.12/

dla H ? 300 m i H h /2.13/

dla h < 300 m i H > 300 m /2.14/

dla h ? 300 m /2.15/

- współczynnik poziomej dyfuzji atmosferycznej

, /2.16/

gdzie  /2.17/

- współczynnik pionowej dyfuzji atmosferycznej

/2.18/

gdzie  /2.19/

Występujące we wzorach 2.8 - 2.19 wartości stałych zależnych od stanu równowagi atmosfery - m, a, b podane są w tablicy 2.2. Występująca we wzorach 2.8 - 2.15 liczba "14" oznacza wysokość anemometru.

Jeżeli prędkość wiatru obliczona według wzorów 2.8 - 2.15 jest mniejsza od 0,5 m/s, do obliczeń poziomów substancji w powietrzu należy przyjmować 0,5 m/s.

Jeżeli H/z0 nie zawiera się w zakresie od 10 do 1.500, współczynniki A oraz B oblicza się według wzorów 2.17 i 2.19, przyjmując:

H/z0= 10, gdy H/z0 < 10

H/z0 =1.500, gdy H/z0 >1.500

Wartości współczynnika aerodynamicznej szorstkości terenu z0, występującego we wzorach 2.17 i 2.19, oblicza się zgodnie z punktem 2.3.

Tablica 2.2 Stałe zależne od stanów równowagi atmosfery
Stała Stan równowagi atmosfery
  1 2 3 4 5 6
m 0,080 0,143 0,196 0,270 0,363 0,440
a 0,888 0,865 0,845 0,818 0,784 0,756
b 1,284 1,108 0,978 0,822 0,660 0,551
g 1,692 1,781 1,864 1,995 2,188 2,372
C1 0,213 0,218 0,224 0,234 0,251 0,271
C2 0,815 0,771 0,727 0,657 0,553 0,457

2.3 Aerodynamiczna szorstkość terenu

Współczynnik aerodynamicznej szorstkości terenu z0 wyznacza się w zasięgu 50hmax według wzoru:

/2.20/

Tablica 2.3 Wartości współczynnika aerodynamicznej szorstkości terenu z0
Lp. Typ pokrycia terenu Współczynnik Z0
1 2 3
1 woda 0,00008
2 łąki, pastwiska 0,02
3 pola uprawne 0,035
4 sady, zarośla, zagajniki 0,4
5 lasy 2,0
6 zwarta zabudowa wiejska 0,5
7 miasto do 10 tys. mieszkańców 1,0
8 miasto 10-100 tys. mieszkańców  
8.1 - zabudowa niska 0,5
8.2 - zabudowa średnia 2,0
9 miasto 100-500 tys. mieszkańców  
9.1 - zabudowa niska 0,5
9.2 - zabudowa średnia 2,0
9.3 - zabudowa wysoka 3,0
10 miasto powyżej 500 tys. mieszkańców  
10.1 - zabudowa niska 0,5
10.2 - zabudowa średnia 2,0
10.3 - zabudowa wysoka 5,0

2.4 Emitor zastępczy

Emitor zastępczy można utworzyć dla zespołu n emitorów, jeśli dla każdego z nich spełnione są równocześnie warunki:

a)  /2.21/

b) wyniesienie gazów odlotowych ze wszystkich emitorów jest równe zero,

c) odległość między najbardziej oddalonymi od siebie emitorami nie przekracza 2h.

 Średnią wartość h oblicza się jako średnią arytmetyczną z wysokości n emitorów.

Parametry emitora zastępczego oblicza się następująco:

Ez = S Ee /2.22/

/2.23/

Emitor zastępczy umieszcza się w stosunku do emitorów, z których został utworzony, w odległości odpowiedniej do emisji z poszczególnych emitorów. Położenie emitora zastępczego określają współrzędne:

/2.24/

/2.25/

2.5 Najwyższe ze stężeń maksymalnych substancji w powietrzu Smm dla pojedynczego emitora

Stężenie maksymalne substancji gazowej uśrednione dla 1 godziny Sm w określonej sytuacji meteorologicznej oblicza się według wzoru:

/2.26/

gdzie stałe zależne od stanu równowagi atmosfery C1 oraz g podane są w tablicy 2.2, a współczynniki A oraz B oblicza się według wzorów 2.17 i 2.19.

W przypadku obliczania maksymalnego stężenia pyłu zawieszonego uśrednionego dla 1 godziny Smp stosuje się wzór:

/2.27/

Posługując się wzorem 2.26 i 2.27, należy obliczyć wartość Sm w 36 sytuacjach meteorologicznych, podanych w tablicy 1.1, i wybrać wartość najwyższą Smm.

Stężenia Sm i Smp występują w stosunku do emitora w odległości xm, wyrażonej wzorem:

/2.28/

gdzie stałe zależne od stanu równowagi atmosfery C2 oraz b podane są w tablicy 2.2.

2.6 Kryterium opadu pyłu

Dla pojedynczego emitora lub zespołu emitorów należy sprawdzić, czy spełnione są jednocześnie następujące warunki (kryterium opadu pyłu):

a)  /2.29/

b) łączna roczna emisja pyłu nie przekracza 10.000 Mg,

c) emisja kadmu nie przekracza 0,005 % wartości emisji pyłu określonej w lit. a) i b),

d) emisja ołowiu nie przekracza 0,05 % wartości emisji pyłu określonej w lit. a) i b).

 Kryterium opadu pyłu uwzględnia emisję wszystkich frakcji substancji pyłowej, w tym również pył zawieszony.

3. Zakres obliczeń poziomów substancji w powietrzu

Z obszaru objętego obliczeniami wyłączony jest teren zakładu, dla którego dokonuje się obliczeń.

W przypadku emisji takich samych substancji z emitorów znajdujących się na terenie zakładu, obliczenia poziomów substancji w powietrzu wykonuje się dla zespołu tych emitorów.

Jeżeli w odległości mniejszej niż 30xmm od pojedynczego emitora lub któregoś z emitorów w zespole znajdują się obszary parków narodowych lub obszary ochrony uzdrowiskowej, to w obliczeniach poziomów substancji w powietrzu na tych obszarach należy uwzględniać ustalone dla nich dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu oraz wartości odniesienia substancji w powietrzu.

3.1 Zakres skrócony

Jeżeli z obliczeń wstępnych, wykonanych zgodnie z punktami 2.5 i 2.6, wynika, że spełnione są następujące warunki:

a) dla pojedynczego emitora lub zespołu emitorów, z których został utworzony emitor zastępczy:

S mm ? 0,1 x D1 /3.1/

b) dla zespołu emitorów:

? 0,1 x D1 /3.2/

c) kryterium opadu pyłu,

 to na tym kończy się wymagane dla tego zakresu obliczenia.

Jeżeli nie jest spełniony warunek określony w lit. c), to należy wykonać obliczenia opadu substancji pyłowych w sieci obliczeniowej, z uwzględnieniem statystyki warunków meteorologicznych w celu sprawdzenia warunku:

Op ? Dp - Rp /3.3/

3.2 Zakres pełny

Jeżeli nie są spełnione warunki określone w punkcie 3.1 lit. a) i b), to na całym obszarze, na którym dokonuje się obliczeń, należy obliczyć w sieci obliczeniowej rozkład maksymalnych stężeń substancji w powietrzu uśrednionych dla 1 godziny, z uwzględnieniem statystyki warunków meteorologicznych, aby sprawdzić, czy w każdym punkcie na powierzchni terenu został spełniony warunek:

S mm ? D1 /3.4/

Jeżeli z powyższych obliczeń wynika, że dla zespołu emitorów spełniony jest warunek:

S mm ? 0,1 x D1, /3.5/

to na tym kończy się obliczenia.

Natomiast dla zespołu emitorów, dla których nie jest spełniony warunek określony wzorem 3.5, lub dla pojedynczego emitora, dla którego nie jest spełniony warunek określony wzorem 3.1, należy obliczyć w sieci obliczeniowej rozkład stężeń substancji w powietrzu uśrednionych dla roku i sprawdzić, czy w każdym punkcie na powierzchni terenu został spełniony warunek:

Sa ? D a - R /3.6/

Dalsze obliczenia nie są wymagane, jeżeli jest spełniony warunek określony w punkcie 3.1 lit. c), a w pobliżu emitorów nie znajdują się budynki wyższe niż parterowe.

Jeżeli jednak nie jest spełniony warunek określony w punkcie 3.1 lit. c), to należy wykonać obliczenia opadu substancji pyłowych w sieci obliczeniowej, z uwzględnieniem statystyki warunków meteorologicznych w celu sprawdzenia warunku:

Op ? Dp - Rp /3.7/

Jeżeli w odległości od pojedynczego emitora lub któregoś z emitorów w zespole, mniejszej niż 10h, znajdują się wyższe niż parterowe budynki mieszkalne lub biurowe, a także budynki żłobków, przedszkoli, szkół, szpitali lub sanatoriów, to należy sprawdzić, czy budynki te nie są narażone na przekroczenia wartości odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu. W tym celu należy obliczyć maksymalne stężenia substancji w powietrzu dla odpowiednich wysokości.

Rozróżnia się następujące przypadki:

a) gdy geometryczna wysokość najniższego emitora w zespole jest nie mniejsza niż wysokość ostatniej kondygnacji budynku Z, obliczenia stężeń wykonuje się dla wysokości Z,

b) gdy geometryczna wysokość najniższego emitora w zespole jest mniejsza niż wysokość ostatniej kondygnacji budynku Z, obliczenia stężeń wykonuje się dla wysokości zmieniających się co 1 m, począwszy od geometrycznej wysokości najniższego emitora do wysokości:

- Z, jeżeli Hmax ? Z,

- Hmax, jeżeli Hmax < Z.

 Hmax oznacza najwyższą efektywną wysokość emitora w zespole z obliczonych dla wszystkich sytuacji meteorologicznych.

Wszystkie wartości stężeń obliczone ze względu na budynki znajdujące się w pobliżu emitorów nie mogą przekraczać wartości D1.

Częstość przekraczania wartości odniesienia lub dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu należy obliczyć, jeżeli wartości stężeń obliczone ze względu na budynki znajdujące się w pobliżu emitorów przekraczają wartość D1 lub nie jest spełniony warunek 3.4.

Wartości odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu uważa się za dotrzymane, jeżeli częstość przekraczania wartości D1 przez stężenie uśrednione dla 1 godziny jest nie większa niż 0,274% czasu w roku w przypadku dwutlenku siarki, a 0,2% czasu w roku dla pozostałych substancji.

4. Formuły obliczeniowe dla pojedynczego emitora

Następujące formuły są słuszne w określonej sytuacji meteorologicznej, to znaczy dla określonego stanu równowagi atmosfery i prędkości wiatru, przy założeniu, że emitor znajduje się w punkcie o współrzędnych Xe = Ye = 0, Ze = H i oś X pokrywa się z kierunkiem wiatru, a oś Y jest prostopadła do osi X.

4.1 Stężenie substancji gazowej w powietrzu uśrednione dla 1 godziny

Stężenie substancji gazowej w punkcie o współrzędnych Xp, Yp, Zp oblicza się według wzoru:

/4.1/

Stężenie substancji gazowej w punkcie o współrzędnych Xp, Yp na powierzchni terenu oblicza się według wzoru:

/4.2/

Stężenie substancji gazowej w punkcie o współrzędnych Xp, Zp, w osi wiatru oblicza się według wzoru:

/4.3/

Stężenie substancji gazowej w odległości x od emitora, w osi wiatru i na powierzchni terenu oblicza się według wzoru:

/4.4/

4.2 Stężenie pyłu zawieszonego w powietrzu uśrednione dla 1 godziny

Stężenie pyłu zawieszonego, którego prędkość opadania wf = 0, w punkcie o współrzędnych Xp, Yp, Zp oblicza się według wzoru:

/4.5/

Stężenie pyłu zawieszonego w punkcie o współrzędnych Xp, Yp, na powierzchni terenu oblicza się według wzoru:

/4.6/

Stężenie pyłu zawieszonego w punkcie o współrzędnych Xp, Zp, w osi wiatru oblicza się według wzoru:

/4.7/

Stężenie pyłu zawieszonego w odległości x od źródła, w osi wiatru i na powierzchni terenu oblicza się według wzoru:

/4.8/

4.3 Opad substancji pyłowej

Opad substancji pyłowej o prędkości opadania wf > 0 na powierzchni terenu w sektorze róży wiatrów o kącie wierzchołkowym b = 2p/r oblicza się według wzoru:

/4.9/

Opad substancji pyłowej obliczony tym wzorem jest wyrażony w g/(m2 x rok) lub w g/(m2 x podokres), jeżeli emisja zostanie wyrażona w mg/s, prędkość wiatru i prędkość opadania w m/s, a współczynniki dyfuzji atmosferycznej, odległość i efektywna wysokość emitora w m.

Według tego wzoru oblicza się średni opad substancji pyłowej w odległości x od emitora na łuku sektora róży wiatrów przy założeniu, że wiatr ma kierunek od emitora do punktu o współrzędnych Xp, Yp.

Gdy b > 1 i [ (1 - b)wfc + bu sH ] < 0, przyjmuje się, że Opf = 0.

Przy obliczaniu całkowitego opadu substancji pyłowej należy dokonać zsumowania dla wszystkich frakcji substancji pyłowej i sytuacji meteorologicznych, uwzględniając częstości występowania tych sytuacji w danym sektorze róży wiatrów "j".

/4.10/

4.4 Stężenie średnie substancji w powietrzu

Stężenie średnie substancji gazowej na powierzchni terenu oblicza się według wzoru:

/4.11/

Stężenie średnie pyłu zawieszonego na powierzchni terenu oblicza się według wzoru:

/4.12/

Według tych wzorów oblicza się stężenie średnie w odległości x od emitora, na łuku sektora róży wiatrów przy założeniu, że wiatr ma kierunek od emitora do punktu o współrzędnych Xp,Yp.

Przy obliczaniu stężenia średniego należy zsumować wartości stężeń obliczonych we wszystkich sytuacjach meteorologicznych, uwzględniając częstości występowania danych sytuacji meteorologicznych w sektorze róży wiatrów "j".

/4.13/

4.5 Częstość przekraczania wartości odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu

Częstość przekraczania wartości odniesienia lub dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu dla wszystkich sytuacji meteorologicznych wyraża wzór:

/4.14/

/4.15/

gdzie kąt przekroczenia gi dla danej sytuacji meteorologicznej określony jest wzorem:

/4.16/

Do obliczenia pierwszego przybliżenia wartości gi przyjmuje się (cos gi)a = 1. W przypadku gdy gi nie przekracza wartości 0,09, przybliżenie to jest wystarczająco dokładne. Gdy gi > 0,09, kąt określony w pierwszym przybliżeniu należy wstawić do zależności 4.16 i obliczyć nową wartość gi. Do obliczeń wystarczają 3 przybliżenia.

Jako wielkość So występującą we wzorze 4.16 podstawia się Sx lub Sxz.

5. Obliczenia poziomów substancji w powietrzu dla zespołu emitorów

Obliczenia poziomów substancji w powietrzu dla zespołu emitorów prowadzi się w geometrycznej sieci punktów o współrzędnych Xp, Yp. Emitory znajdują się w punktach o współrzędnych Xe, Ye. Obliczenia wykonuje się dla wielu kierunków wiatru różniących się co najwyżej o 2°, uwzględniając zmiany składowych odległości emitora od punktu o współrzędnych Xp, Yp równoległej do kierunku wiatru - x i prostopadłej do kierunku wiatru - y; ujemna wartość x oznacza, że w punkcie, w którym dokonuje się obliczeń, wartość stężenia równa jest zeru.

5.1 Najwyższe ze stężeń maksymalnych substancji w powietrzu

Wartości stężeń uśrednionych dla 1 godziny w danym punkcie oblicza się odpowiednio dla substancji gazowych według wzoru 4.1 lub 4.2, a dla pyłu zawieszonego według wzoru 4.5 lub 4.6.

Jako Smm wybiera się największą wartość stężenia ze zbioru stężeń obliczonych dla wszystkich kierunków wiatru, prędkości wiatru i stanów równowagi atmosfery po zsumowaniu stężeń dla wszystkich emitorów. Operację wyboru Smm powtarza się dla każdego punktu w sieci obliczeniowej.

5.2 Stężenie średnie substancji w powietrzu

Wartość stężenia średniego S (w roku, sezonie lub podokresie) w danym punkcie oblicza się, sumując stężenia Sxy według wzoru:

/5.1/

gdzie Sxy oblicza się według wzoru 4.2 w przypadku substancji gazowej lub 4.6 w przypadku pyłu zawieszonego, z tym że zamiast emisji maksymalnej substancji należy przyjąć emisję średnią.

Wartość N jest to częstość z róży wiatrów przyporządkowana każdej z rozpatrywanych sytuacji meteorologicznych "i" i każdemu kierunkowi wiatru "j", określona wzorem:

/5.2/

Do obliczenia stężenia średniego S można wykorzystać także wzory 4.11 lub 4.12. Należy zsumować obliczone wartości według wzoru:

/5.3/

W przypadku dokonywania obliczeń dla poszczególnych podokresów, na jakie z uwagi na nierównomierność pracy emitorów podzielono rok, stężenie substancji w powietrzu odniesione do roku, porównywane bezpośrednio z wartością dopuszczalną Da, oblicza się według wzoru:

/5.4/

5.3 Opad substancji pyłowej

Opad substancji pyłowej oblicza się zgodnie z zasadami podanymi w punkcie 4.3, sumując w każdym punkcie sieci obliczeniowej wartości opadu substancji pyłowej pochodzącego z poszczególnych emitorów obliczone według wzoru 4.9.

W przypadku dokonywania obliczeń dla poszczególnych podokresów, na jakie z uwagi na nierównomierność pracy emitorów podzielono rok, roczną wartość opadu substancji pyłowej oblicza się według wzoru:

/5.5/

5.4. Częstość przekraczania wartości odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu

W przypadku gdy stężenie spowodowane emisją substancji ze wszystkich emitorów zespołu przekracza wartość odniesienia lub dopuszczalny poziom substancji w powietrzu, oblicza się częstość przekraczania P(D1).

P(D1) = N x 100% /5.6/

Wartość N określona jest wzorem 5.2.

Dla rozpatrywanego punktu sumuje się obliczone częstości P(D1) dla wszystkich sytuacji meteorologicznych i kierunków wiatru. Operację obliczania tej wielkości powtarza się dla każdego punktu sieci obliczeniowej.

99,8 percentyl S99,8 ze stężeń substancji w powietrzu uśrednionych dla 1 godziny jest to wartość stężenia, której nie przekracza 99,8 % wszystkich stężeń uśrednionych dla 1 godziny występujących w roku kalendarzowym. Jeżeli S99,8 jest mniejszy niż wartość odniesienia lub dopuszczalny poziom substancji w powietrzu D1, to można uznać, że zachowana jest dopuszczalna częstość przekraczania wartości D1, wynosząca 0,2 % czasu w roku.

Analogiczną zasadę można zastosować w przypadku dwutlenku siarki, dla którego dopuszcza się przekraczanie dopuszczalnego poziomu w powietrzu przez 0,274 % czasu w roku.

W celu ustalenia wartości 99,8 percentyla S99,8 należy wykonać w sieci obliczeniowej obliczenia stężeń substancji w powietrzu uśrednionych dla 1 godziny, dla 36 sytuacji meteorologicznych i wielu kierunków wiatru różniących się co najwyżej o 2°, i następnie utworzyć z tych stężeń ciąg niemalejący:

S1 ? S2 ? ..... ? Sg ? ..... ? S36xG /5.7/

Każdemu z obliczonych stężeń należy przyporządkować częstość ich występowania N określoną wzorem 5.2.

99,8 percentyl S99,8 jest równy składnikowi ciągu stężeń o liczbie porządkowej g, dla której przy kolejnym zsumowaniu częstości N po raz pierwszy spełniony jest warunek:

0,998 ? S N /5.8/

6. Obliczenia poziomów substancji w powietrzu dla powierzchniowych źródeł

Obliczenia poziomów substancji w powietrzu dla powierzchniowego źródła wykonuje się tak jak obliczenia dla zespołu emitorów, zgodnie z punktem 5, po uprzednim umownym zastąpieniu źródła powierzchniowego zespołem emitorów.

6.1 Zastępowanie powierzchniowego źródła zespołem emitorów

Przedstawione sposoby zastępowania źródeł powierzchniowych zespołem emitorów dotyczą źródeł powierzchniowych mających kształt kwadratu o bokach długości od 10 do 1.000 m, równoległych do kierunków północ-południe i wschód-zachód. Emisja jest równomierna i efektywna wysokość źródła powierzchniowego jest jednakowa na całej jego powierzchni. W przypadku gdy kształt źródła powierzchniowego jest inny niż kwadrat, należy je zastąpić zespołem kwadratowych źródeł powierzchniowych, w przybliżeniu odpowiadającym kształtowi tego źródła.

Zastępowanie źródła powierzchniowego o boku D zespołem emitorów polega na właściwym podziale źródła powierzchniowego na kwadraty o boku dk i na zastąpieniu każdego z nich emitorem usytuowanym w środku kwadratu. Efektywna wysokość emitora jest równa efektywnej wysokości źródła powierzchniowego. Emisja z emitora wyraża się wzorem:

/6.1/

Do podziału źródła powierzchniowego stosuje się następujące metody:

I metoda

Podział kwadratowego źródła powierzchniowego o boku D polega na kolejnym dzieleniu go na cztery kwadraty o dwukrotnie mniejszym boku. Każdy z powstałych w ten sposób kwadratów dzieli się dalej na cztery kwadraty o dwukrotnie mniejszym boku itd. Dzielenie kończy się, jeżeli dla każdego ze źródeł powierzchniowych o boku dk, powstałych z kolejnego k-tego podziału źródła powierzchniowego, spełniony jest jeden z dwóch warunków:

warunek I:

po kolejnym podziale bok źródła powierzchniowego dk jest równy 1/8 długości boku kwadratowego źródła powierzchniowego D lub jest mniejszy niż 20 metrów.

warunek II:

a) przy obliczaniu stężeń substancji uśrednionych dla 1 godziny oraz średnich stężeń substancji na podstawie wzoru 5.1 /6.2/

gdzie: A - współczynnik obliczany według wzoru 2.17.

s - odległość punktu, w którym oblicza się stężenie, od środka źródła powierzchniowego powstałego z podziału

a - stała zależna od stanu równowagi atmosfery, podana w tablicy 2.2.

b) przy obliczaniu średnich stężeń substancji na podstawie wzoru 5.3

s ? dk /6.3/

c) przy obliczaniu opadu substancji pyłowej

s ? 2dk /6.4/

 W przypadku obliczeń poziomów substancji w powietrzu w punkcie położonym w odległości s od najbliższego emitora, zastępującego jeden z fragmentów źródła powierzchniowego, mniejszej niż smin, należy przyjąć, że s jest równe smin, wyrażonego wzorem:

/6.5/

II metoda:

Kwadratowe źródło powierzchniowe o boku D dzieli się na:

a) co najmniej 100, jeżeli D ? 100 metrów,

b) (entier(D/10))2, jeżeli D < 100 metrów,

 jednakowych źródeł powierzchniowych w kształcie kwadratu o boku dk, równomiernie rozmieszczonych i pokrywających cały obszar źródła powierzchniowego o boku D.

W przypadku obliczeń poziomów substancji w powietrzu w punkcie położonym w odległości s od najbliższego emitora, zastępującego jeden z fragmentów źródła powierzchniowego, mniejszej niż smin, należy przyjąć, że s jest równe smin, wyrażonego wzorem:

/6.6/

Po dokonaniu podziału źródła powierzchniowego i zastąpieniu go zespołem emitorów dokonuje się obliczeń poziomów substancji w powietrzu zgodnie z punktem 5.

7. Obliczenia poziomów substancji w powietrzu dla liniowych źródeł

Obliczenia poziomów substancji w powietrzu dla liniowego źródła wykonuje się tak jak obliczenia dla zespołu emitorów, zgodnie z punktem 5, po uprzednim umownym zastąpieniu źródła liniowego zespołem emitorów.

7.1 Zastępowanie liniowego źródła zespołem emitorów

Przedstawione sposoby zastępowania źródeł liniowych zespołem emitorów dotyczą skończonych źródeł prostoliniowych o stałej emisji z jednostki długości i stałej efektywnej wysokości źródła. W przypadku gdy źródło nie odpowiada powyższym założeniom, należy go przedstawić w postaci zespołu źródeł liniowych spełniających te założenia.

Zastępowanie źródła liniowego długości D zespołem emitorów polega na właściwym podziale źródła liniowego na odcinki długości dk i na zastąpieniu każdego z nich emitorem usytuowanym w środku odcinka. Efektywna wysokość emitora jest równa efektywnej wysokości źródła liniowego. Emisja z emitora wyraża się wzorem:

/7.1/

Do podziału źródła liniowego stosuje się następujące metody:

I metoda

Podział źródła liniowego o długości D polega na kolejnym dzieleniu go na dwa równe odcinki. Każdy z powstałych w ten sposób odcinków dzieli się dalej na dwa odcinki o dwukrotnie mniejszej długości itd. Dzielenie kończy się, jeżeli dla każdego z odcinków źródła liniowego o długości dk, powstałych z kolejnego, k-tego podziału pierwotnego źródła liniowego, spełniony jest jeden z dwóch warunków:

warunek I:

po kolejnym podziale długość odcinka źródła liniowego jest mniejsza niż 20 metrów.

warunek II:

a) przy obliczaniu stężeń substancji w powietrzu uśrednionych dla 1 godziny oraz średnich stężeń substancji na podstawie wzoru 5.1. /7.2/

gdzie: A - współczynnik obliczany według wzoru 2.17.

s - odległość punktu, w którym określa się stężenie, od najbliższego punktu odcinka źródła liniowego, powstałego z podziału

a - stała zależna od stanu równowagi atmosfery, podana w tablicy 2.2.

b) przy obliczaniu średnich stężeń substancji na podstawie wzoru 5.3.

s ? 4 dk /7.3/

c) przy obliczaniu opadu substancji pyłowej

s ? 5 dk /7.4/

 II metoda

Źródło liniowe dzieli się na odcinki o długości 10 metrów.

Po dokonaniu podziału źródła liniowego i zastąpieniu go zespołem emitorów dokonuje się obliczeń poziomów substancji w powietrzu zgodnie z punktem 5.
________

1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 85, poz. 766).
 

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA
Ustawa
z dnia 27 kwietnia 2001 r.
Prawo ochrony środowiska

ustawa wprowadzająca
Ustawa
z dnia 27 lipca 2001 r.
o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska,
ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych usta

stara ustawa
Ustawa
z dnia 31 stycznia 1980 r.
o ochronie i kształtowaniu środowiska
 


ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ


w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Konsumenckiej Polskiej Zielonej Sieci
"Kupuj Odpowiedzialnie" 

w dniu 26. września (piątek) od godz. 17.00
w czytelni Biblioteki Ekologicznej w Poznaniu
ul. Kościuszki 79, Poznań

Dr Zbigniew Hałat
prezes Stowarzyszenia Ochrony Zdrowia Konsumentow 
i założyciel Instytutu Wody

wygłosi wykład

  "Zagrożenia zdrowia w następstwie 
zanieczyszczenia wody związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz 
obecności siarkowodoru w powietrzu  wokół farm przemysłowych"

Po wykładzie uczestnicy spotkania będą zaproszeni
do publicznej dyskusji i formułowania postulatów do władz.

(wstęp wolny)

zapraszamy


 
DOSTĘP DO INFORMACJI PUBLICZNEJ

O TYM JAK NIEKTÓRZY PRZEDSIĘBIORCY 
I PRZEDSTAWICIELE WŁADZ ŁAMIĄ PRAWO
MOŻNA PRZECZYTAĆ NA NASTĘPUJĄCYCH STRONACH:

DIOKSYNY - RAKOTWÓRCZE SUBSTANCJE W ŻYWNOŚCI

IV - Nadzwyczajna konferencja ogólnopolskiego
Stowarzyszenia Ochrony Zdrowia Konsumentów
“WPŁYW ŻYWNOŚCI TRANSGENICZNEJ
NA ŚRODOWISKO I ZDROWIE CZŁOWIEKA"
 18. października 2000r.
Instytut Żywnosci i Żywienia
Warszawa

ZAGROŻENIE ZDROWIA PROMIENIOWANIEM JONIZUJĄCYM

MASZTY TELEFONII KOMÓRKOWEJ
 

EKOLOGIA W POLSCE

WODA Z KRANU

ZAGROŻENIA  ZDROWIA
W NASTĘPSTWIE SKAŻENIA ŚRODOWISKA


 
M
C
K
alergie, zatrucia, zakażenia, urazy
dochodzenie przyczyn  w składzie: 
żywności, napojów, kosmetyków, leków 
i innych produktów,
w usługach oraz w otaczającym środowisku

PORADNIA
MEDYCZNEGO CENTRUM KONSUMENTA
 

 M
C
K

 


 

MEDYCZNE CENTRUM KONSUMENTA






 
 
ZAGROŻENIA ZDROWIA W POLSCE
CZASOPISMO RUCHU OCHRONY ZDROWIA
AKTUALIZOWANA WERSJA ELEKTRONICZNA
"ZAGROŻENIA ZDROWIA W POLSCE"


ALFABETYCZNY SPIS ZAWARTOŚCI
STRON INTERNETOWYCH DOMENY HALAT.PL
DOTYCZĄCYCH OCHRONY ZDROWIA